Wednesday, March 26, 2025
Tuesday, March 25, 2025
Monday, March 24, 2025
Sunday, March 23, 2025
Saturday, March 22, 2025
TRĂM NGHÌN NHÁNH KHỔ ! (Vũ Thế Thành) | Văn Chương Miền Nam
TRĂM NGHÌN NHÁNH KHỔ!
Sau 75, tôi học được một điều, mà đến nay vẫn thấy chí lý. Đó là, người chiến thắng tuyệt đối đúng. Lịch sử thuộc về người chiến thắng. Chân lý cũng thuộc về người chiến thắng luôn. Đánh thắng cả 3 tên đế quốc đầu sỏ, sao lại không đúng ? Cái gì không có nội dung, mới cần tới hình thức là thế. Người chiến thắng tự hào là đúng rồi, nhưng tự hào cả những cái sai. Sai mà cứ tưởng mình đúng. Chuyện “tủ lạnh chạy đầy đường” chỉ là chuyện khôi hài, chuyện nhỏ. Cái “sai mà tưởng đúng” mới làm đất nước ra nông nỗi thế này, di lụy chẳng biết bao giờ mới hết.
Các quán nhậu vỉa hè dọc kênh Nhiêu Lộc dạo này nhiều người hát rong, cũng ampli, loa, micro không dây, nhạc đệm,…Họ chỉ hát toàn nhạc xưa, nhạc sến, với điệu rumba, bolero nghe tưởng như đồng hồ đếm ngược. Lần trước về Sàigòn, tôi đã ngồi quán vỉa hè, nghe những bài ca vỉa hè như thế…Lặng cả người, “…Buồn vào hồn không tên, thức giấc nửa đêm nhớ chuyện xưa vào đời. Đường phố vắng đêm nao quen một người, mà yêu thương trót trao nhau trọn lời..
Tôi chợt nhớ những ngày sau tháng tư 75, đám bạn bỗng nhiên làm đám cưới chớp nhoáng, lấy vợ lấy chồng để “đối phó” với thời cuộc, rồi vội vã tìm đường vượt biên. Có đứa vượt qua biên giới, nhưng cũng có đứa về bên kia thế giới. Những người ở lại tưởng họ đã đến bến bờ thiên đường.
Bước lên tàu là ngàn khơi sóng vỗ, không phải là chuyến xe Sàigòn- Đà Lạt. Có khi Hà bá mời xuống chơi, có khi tủi nhục trên đường vượt biển, phần còn lại là may mắn. Mà có may mắn lọt vào xứ người cũng chưa hết. Cô bạn tôi cao chưa quá thước rưỡi, với tay đưa khay bánh vào ngăn, trượt chân, u đầu sứt trán. Quên cả đau, vội vội vàng vàng lượm bánh xếp lại vào khay. Bà xếp Tây mắng, “Xứ này không ăn dơ như thế”.
Cũng có người đi làm nail, tiền tươi thóc thật, dồn hết cho con ăn học. Hy sinh đời bố, củng cố đời con, hiểu sát nghĩa đen là đây, là mồ hôi trộn nước mắt. Tiền gửi về nhà, người thân trong nước tưởng đâu bên đó kiếm tiền dễ như ăn cơm sườn, xin thêm thứ này thứ nọ. Có biết đâu đó là tiền chắt chiu, có khi là tiền thí mạng, không mua bảo hiểm y tế.
Nhưng cũng có người kiên nhẫn vừa làm vừa học, thành danh nơi xứ người. Nhưng cho dù thế nào nơi xứ người, vẫn còn ít nhiều cơ hội, có chịu nắm hay không mà thôi. Trong nước thì coi như bế tắc. Hồi đó, tôi dạy kèm thêm luyện thi đại học, dạy nhóm 5-7 học sinh. Có em học xuất sắc, bài thi làm không chê vào đâu được. Vậy mà rớt. Em là con “ngụy”, thứ “ngụy” còn trong trại cải tạo, làm sao vào đại học nổi, em rớt ngay từ... bãi gửi xe. Em đến báo tin, thầy trò ngồi uống cà phê vỉa hè, buồn ứa nước mắt. Đất nước này không dung những tiềm năng như em… Số phận đời người chứ đâu phải trò chơi chính trị. Sao lại có thể xây dựng đất nước bởi những con người bằng thiệt học giả ? Những năm sau 75, đói khổ và ê chề thấy rõ. Giáo sư, bác sĩ, ông này bà nọ xuống đường ra chợ trời hết, người đạp xích lô, người bơm mực bút bi, bán bún riêu, buôn hàng lạc xon,… Lanh hơn thì buôn hột xoàn đổi đô la,…
Năm 78, tôi gặp một phụ nữ ăn mặc lam lũ, nhưng đẹp, qúy phái, không quá 30, trên chuyến tàu chợ. Chị kéo lê 2 bao than ra gần cửa tàu, ngước mắt nhìn tôi, nói như năn nỉ: “Lát nữa gần đến ga Bình Triệu, anh làm ơn đạp dùm tôi 2 bao than này xuống”. Chị buôn lậu than, đến ga sẽ bị tịch thu. Đôi mắt chị buồn và nhẫn nhục quá, làm tôi nhớ đến đôi mắt của bà mẹ trong một tác phẩm của C.V.Gheorghiu. Cảnh sát bắt bà mẹ vào bót để tra hỏi nơi ẩn nấp của con bà. Gheorghiu đã mô tả đôi mắt của bà cũng buồn và nhẫn nhục như thế.
Có lần đi chơi khuya, tôi gặp Bùi Giáng ở ngã ba Trần Quang Diệu-Trương Minh Giảng, ăn mặc chắp vá màu mè như phường tuồng, cầm cây chổi cùn múa may, chặn đầu xe tôi lại, “Cho trẫm điếu thuốc”. Hoàng thượng đã chiếu cố xin thuốc dân đen, dân nào dám cãi. Tôi rút điếu thuốc và cung kính châm lửa cho hoàng thượng. Ngài rít một hơi rồi phẩy tay, “Cho lui…”. Lui rồi, ngoái cổ lại, thấy hoàng thượng tiếp tục múa chổi đi quyền.
Bùi Giáng đã có mầm mống bất thường từ trước rồi, sau 75 nặng hơn, lang thang khắp chốn. Cái điên của Bùi Giáng thật hay giả, cũng khó biết. Mất trí như ông vậy mà hay, ý thức buồn vui làm chi cho khổ?
Mà Sài Gòn lúc đó sao lắm người điên thế ! Cũng không phải điên, họ có phá phách gì ai đâu. Tôi thường gặp vài ông ăn mặc lịch sự lắm, áo sơ mi trong quần, có ông còn đeo cà vạt, đi đi lại lại ở khu Lê Công Kiều, nơi bán sách cũ. Vừa đi vừa khua tay, lảm nhảm rồi lại gật gù, nào là Marx, Hegel, Mounier, Sartre,…
Người bạn tôi qua được tới bến bờ, vừa làm vừa học, gửi về cho tôi thùng quà chừng 1,5 kg kèm bức thư ngắn: “Gửi mày mấy hộp thuốc tây, bán đi mà lai rai. Còn lọ nhỏ để uống, đừng bán. Thuốc an thần đó”. Tâm thần phải chăng là lối thoát của con người với thực tại quá phũ phàng?
Ngẫm lại, một nhà chính trị tài giỏi là người có thể đưa đất nước tới mục tiêu mà ít đổ máu nhất, chứ đâu cần phải đốt cả dãy Trường Sơn, đánh tới người cuối cùng. Mạng người quá bèo. Bèo thì cũng đành, nhưng hệ lụy cho người còn sống, cha mẹ vợ con họ mới là nỗi đau gặm nhấm cả đời.
Cả đất nước sống bằng khẩu hiệu, đất nước ta dân chủ gấp vạn lần,… Nghe riết rồi quen, nghe tai này lọt tai kia cũng quen luôn. Không quen lỡ có ngày phát điên thì sao?
Người lẽ ra phải điên mà không chịu điên, đó là mấy bà. Cầm có tí tẹo tiền, xách giỏ đi chợ, loanh quanh đầu chợ cuối chợ cả tiếng đồng hồ,có khi chẳng mua được thứ gì. Mà có tiền đi chợ là còn may, có người chỉ khoai sắn, rau lang, bí đỏ,…quanh năm. Ăn để sống sót thì thứ gì chẳng nhét vô bụng được. Bột ngọt khi đó là thần thánh.
Mấy ông “tù cải tạo” coi vậy chứ chỉ khổ cái thân, chứ cái đầu chưa đến nỗi. Có biết bên ngoài thế nào đâu mà khổ, mà lo. Vợ một bác sĩ quân y đi thăm nuôi, dúi vào tay chồng ít tiền. Thăm nuôi lần sau, thấy tiền vẫn còn nguyên, ông chồng không dám xài. Bà than, “Tội nghiệp cho cả gia đình tôi ! Ở ngoài vợ con nhịn đói để nuôi tù,ở trong nhịn đói vì không nỡ nuốt cái đói khát của vợ con”. Não lòng đến thế là cùng ! Nước mắt nuốt ngược thế này, chỉ bị nghẹn mà không phát điên,bà này chắc có căn phần phúc đức.
Nghe nói mấy ông “ngụy cải tạo” định lập ra ngày vinh danh mấy bà vợ. Không đủ đâu mấy ông. Mấy bà này chắc phải phong...Thánh.
Tháng tư năm nay, Sàigòn nóng khủng khiếp. Sàigòn không mưa nhưng Đà Lạt mưa. Những ngày cuối tháng tư năm nào Đà Lạt cũng mưa, mưa mù mịt che khuất cả đồi thông ở Couvent des Oiseaux đối diện nhà, nhưng mưa chỉ vào lúc trưa chiều, tối tạnh.
Đà Lạt 8 giờ tối đã như 12 giờ khuya ở Sài Gòn. Tôi vẫn thích đi bộ mỗi khi có chút hơi men thế này. Con đường dốc về nhà như kéo theo mệt mỏi của đời người. Tựa lưng vào cửa nhà, hoa lá trong vườn yên tĩnh như đêm. Dưới ánh đèn đường rọi qua hàng rào, bóng của lá cây ngọc lan chập chờn trên mặt sân. Cuối tháng tư rồi. Người ta sẽ đốt pháo hoa ở Sàigòn để ăn mừng. Ai vui xin cứ vui. Nhưng còn chút tâm tình này của kẻ buồn, không nói cho thế hệ sau biết những buồn bã sau 75 là như thế đó, lòng dạ nào yên?
Đời trăm nghìn nhánh khổ, nhánh nào cho người, nhánh nào cho mình? Năm 75 là ngã rẽ của đời người. Bạn bè, người thành danh, đứa bầm dập, và cho dù có ở phương trời nào, tây hay ta, nỗi khổ vẫn theo số mệnh mà đến. Giờ đây, đứa nào cũng chạm tay vào buổi hoàng hôn cuộc đời rồi....
Tháng tư, tôi thắp ngọn nến trong lòng. Thoảng trong mùi hương ngọc lan, tôi hát theo, hát thầm bài hát nghe được ở quán rượu “…Cuộc đời là hư vô, bôn ba chi xứ người, khi mình còn đôi tay…” (**)
- Vũ Thế Thành - Đà Lạt, 28 tháng 4, 2016
Nỗi Buồn Cuối Đời Của Một Người Lính Già Lưu Lạc - Phạm Tín An Ninh
Phạm Tín An Ninh
Dạo sau này, anh không thường gọi tôi để hàn huyên như những năm trước. Ở cái tuổi trên 80, chồng chất bao nỗi đau buồn từ sau ngày gãy súng, tan hàng, tù tội, ly hương, rồi trải qua bao nhân tình thế thái, mới đây lại phải chứng kiến cảnh chiến hữu, huynh đệ đồng môn, chỉ vì có chút bất đồng mà nặng lời nhau, rồi quay lưng, chia ba xẻ bảy, nỗi chán chường càng đè nặng trong lòng, cộng thêm một vài chứng bệnh tuổi già, làm cho anh không còn thiết tha một điều gì nữa. Nói chuyện với anh, tôi cũng trở nên dè dặt, chỉ nghe giọng nói để đoán anh đang vui hay buồn và không dám nhắc lại những biến cố nào có thể làm vết thương trong lòng anh nhói đau trở lại, dù biết anh vẫn luôn quí mến tôi như ngày xưa, cả một thời cùng vui buồn, sống chết bên nhau.
Friday, March 21, 2025
Thursday, March 20, 2025
Thổi Tắt Đèn Của Người Khác Không Làm Bạn Trở Nên Sáng Hơn Được
blog người phuong nam
Có một chuyện :
Ngày còn đi học, tôi cũng thuộc dạng khá, tham gia thi giải này giải kia. Nhưng chỉ toàn xếp thứ hai.
Cái đứa thứ nhất, nó ngồi cách tôi ba cái bàn, ngồi bàn đầu của lớp. Đến bàn nó cũng phải tranh ngồi nhất. Tôi ganh tỵ lắm, tức anh ách nhưng chỉ cất trong lòng.
Giúp người cũng là giúp chính mình
Cổ nhân từng nói rằng: “Giúp người cũng là giúp chính mình”. Trong cuộc sống, khi bạn giúp đỡ một ai đó, sau này khi gặp khó khăn bạn cũng sẽ nhận được sự giúp đỡ tương đương từ một người nào đó.
Binh Nhì Võ Thành Quế - Hai Hùng SG
Hai Hùng SG
Đơn vị tôi phục vụ ngày xưa ở Bộ chỉ Huy Liên đoàn 6 biệt động quân, quân số nằm trong các ban, có một anh quân nhân mang cấp bậc binh nhì lâu năm nhất.
Binh nhì Võ Thành Quế là người quân nhân tui đề cập trong bài viết này.
Wednesday, March 19, 2025
TÔI ĐÃ THẤY..
...đừng để quá trễ!
from anh tTrần Bang Thạch
TÔI ĐÃ THẤY..“Ở sân bay, người ta chứng kiến nhiều nụ hôn chân thành hơn ở lễ đường. Sau bức tường bệnh viện, người ta nghe được nhiều lời cầu nguyện hơn ở nhà thờ."Tôi đã nghe câu này từ lâu, nhưng phải đến khi ngồi suốt đêm trong bệnh viện, bên giường bệnh của người thân, tôi mới hiểu hết ý nghĩa của nó.
Tuesday, March 18, 2025
Monday, March 17, 2025
Sunday, March 16, 2025
MẸ TÔI & LÁ CỜ VÀNG BA SỌC ĐỎ
Mẹ tôi chỉ là một thư ký thường cho một công sở ở Sài Gòn trước năm 1975. Vào cái trưa ngày 30/04/1975, khi biết chắc miền Nam đã thất thủ và Việt cộng đang từ từ tiến vô Sài Gòn, Mẹ tôi lặng lẽ mở tủ lấy lá Cờ Quốc Gia, bỏ vô chiếc thau đồng vẫn thường để đốt vàng bạc trong các dịp cúng giổ trong gia đình, rồi đem xuống bếp, thắp ba cây nhang lâm râm khấn vái trước khi châm lửa đốt. Lúc đó chúng tôi cũng biết việc cất giữ những gì thuộc về chế độ cũ sẽ mang tới tai hoạ cho gia đình, huống chi là lá Cờ Quốc Gia, nên Mẹ tôi phải đốt đi; nhưng những điều mà Mẹ tôi giải thích sau đó về việc khấn vái trước khi đốt lá cờ mang một ý nghĩa khác hơn mà suốt đời tôi không quên được. Mẹ tôi nói:
Sài Gòn Ơi! Thơ Trần Quốc Bảo
Sài Gòn Ơi!
Sàigòn ơi!
Người yêu ơi!
Đêm hằng đêm tương tư lưu luyến,
Từng giờ, từng phút ray rứt nhớ thương.
Sàigòn chân tình thoải mái,
Sàigòn rực rỡ yêu đương,
Sàigòn bừng bừng sức sống,
Sàigòn đầy ắp kỷ niệm của năm tháng xa xưa, mãi mãi sinh động trong tôi.
Xa Sàigòn một khoảng cách khá lớn, cả không gian lẫn thời gian,
Nhưng vẫn thường thấy Sàigòn ẩn hiện thấp thoáng đâu đây,
Trong vạt nắng hồng,
Làn gió mát,
Và những đám mây chiều lang thang trên đỉnh núi.
Khi mộng mị,
Lúc say sưa,
Hoặc phút giây thần trí lạc khỏi vùng thể xác.
Từng thoáng bất chợt,
Tôi đã trở về Sàigòn,
Gặp lại người em sầu mộng.
Gặp lại phố phường quen thuộc
Những cột đèn
Nhà thờ Đức Bà, khu Bàn Cờ, viện Hóa Đạo,
cầu Thị Nghè, Dòng Chúa Cứu Thế, chợ Bến thành,
Bến tàu ...
Và trường học thân yêu,
Và công viên kỷ niệm ...
Muôn mầu muôn vẻ huy hoàng kiều diễm của Sàigòn thuở xưa hiện rõ rệt nơi tiềm thức.
Tôi chìm vào Sàigòn.
Giấc mơ Sàigòn quấn quyện trong ký ức,
Sàigòn tràn ngập hồn tôi!
Mỗi buổi sáng,
Thức dậy ngỡ ngàng với sự hiện diện của mình ở miền đất tạm dung.
Nơi đây … Thủ đô xứ người, kiến trúc đồ sộ, ánh sáng chói chang, âm thanh xa lạ,
Tất cả không quen thuộc, không luyến thương,
Chỉ thấy thờ ơ lạnh nhạt!
Biết tìm đâu chút ấm áp cho tâm hồn viễn xứ?
Tôi như người nghèo hèn lạc vào cung điện xa hoa,
Như kẻ mồ côi ăn nhờ ở đậu trong gia đình hạnh phúc,
Nỗi buồn mênh mông dâng lên,
Dìm tôi xuống vực thẳm!
Cô đơn,
Với mối sầu bất tận dưới đáy đại dương!
Mỗi khi màn đêm buông xuống,
Trút bỏ thực tại phiền toái,
Nhắm mắt lại,
Thì dần dần Sàigòn hiện ra,
Tôi nhìn Quê Hương tôi:
- Con đường Nhà Thờ Chí Hòa,
Cây Thánh Giá cẩm thạch ở nghĩa trang Thánh Minh, nấm mộ cha mẹ, nơi tụ họp đông đảo của gia đình, họ hàng quyến thuộc,
Chiếc bình bông cuối mộ sứt mẻ chưa thay mới,
Cỏ đầu mộ quá cao chưa cắt xén.
Tôi không mất mát một chút hình ảnh nhỏ bé nào của Sàigòn!
Chắt chiu cất giữ từng kỷ niệm vàng son,
Tựa kẻ thất tình ủ ấp tôn thờ bóng dáng người yêu,
Tôi mang tâm trạng lữ hành đói khát giữa sa mạc,
bỗng nhìn thấy ảo ảnh dòng suối ngọt ngào!
Sàigòn ơi!
Người yêu ơi!
Tháng năm dài sống đời lưu vong,
Qua từng giấc mơ thảng thốt!
Chợt mê chợt tỉnh...
Đã bao lần được về bên người,
Người em tóc dài,
Sáng chủ nhật, giọng em cao vút lời Thánh ca trong Vương Cung Thánh đường.
Chiều mưa Sàigòn xám đục,
Em đi học về,
Gió thổi tà áo trắng bay bay...
Đã bao lần với ác mộng kinh hoàng,
Sài gòn rực lửa,
Thiếu phụ chờ đón trực thăng, gục xuống bên xác chồng đẫm máu!
Bà mẹ già vuốt mắt con yêu,
Em bé mồ côi trong đống rác,
và từng đoàn dân lành tả tơi chạy giặc ồ ạt tràn về Thủ đô...
Đã bao lần gặp hồn mình trong mộng,
Dựng lại ước vọng lớn của người chiến binh thuở nào!
Với vũ khí,
Với nhung y,
Sừng sững đứng trấn ngoài biên ải !
Dương cao lá Quốc Kỳ Việt Nam Cộng Hòa nơi biên thành!
Giữ thanh bình cho Quê Hương,
Đem yên vui cho dân tộc!
Hỡi Ngọc Trân Châu,
Người em nghìn trùng xa cách,
Thương em biết mấy cho vừa!
Sàigòn yêu ơi!
Mệnh trời oan nghiệt. Vận nước điêu linh,
Tháng Tư đen
Đất Nước Quê Hương lọt vào tay giặc thù
Biết nói sao nên lời!
Mộng lớn không thành rồi,
Chỉ mơ tới em thôi!
Giờ này đây,
Việt Nam chìm trong hỏa ngục!
Sàigòn mang tên ma quái!
Người yêu tôi không còn đi trên Công lý, Tự do,
Lời ca tiếng nhạc im lìm, nụ cười đã tắt, ánh mắt âu lo,
Qủy đỏ xâm phạm Thánh thất, đào xới nghĩa trang,
Biến Quê Hương thành nhà tù vĩ đại!
Toàn dân đói khổ nhục nhằn!
Sàigòn ơi!
Giờ phút em hấp hối,
Trang lịch sử đen tối khởi đầu!
Tôi ôm niềm đắng cay bi phẫn ra đi,
Giã biệt em với hành trang là nỗi đau qúa lớn!
Hôm nào như mới hôm qua,
Tầu đến sông Nhà Bè, nhìn lại Sàigòn,
Pháo kích liên hồi hướng Phi trường Tân-Sơn-Nhứt,
Tia lửa vọt lên nền mây u ám!
Kho đạn Thành-tuy-hạ phát nổ dữ dội. Rúng động Thủ đô!
Ánh lửa hồng bao phủ em yêu,
Tôi ôm uất hận lặng đi như người mất trí!
Con tầu đi xa,
Đi xa dần...
Đến hải phận quốc tế, mưa rơi tầm tã.
Thượng Đế cũng nhỏ lệ cho Quê Hương Việt Nam khổ nạn!
Đứng trên boong tôi nhìn mãi về em...
Tất cả Sàigòn chỉ còn là đốm sáng nhỏ.
Lẫn vào sóng nước, mưa đêm.
Em yêu ơi!
Bây giờ em ở đâu?
Có phải trên từng xanh bát ngát kia,
Em đang gửi từ Sàigòn đến cho tôi những làn khói mây màu xám?
Sàigòn yêu dấu ơi!
Có phải mây trời lang thang đó in đẫm hình ảnh em tôi?
Trong thăm thẳm đêm đen . tôi vẫn niềm tin tha thiết,
Trời cao che chở, Hồn thiêng sông núi phù trì,
Một ngày rất gần, toàn dân mãnh liệt vùng lên, dành lại sự sống cho Quê Hương!
Tôi sẽ trở về với em,
Saigòn yêu dấu ơi!
Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia
Địa chỉ điện thư của tác giả:
Subscribe to:
Posts (Atom)