Bóng Quê Hương

                                  

                  

Viết về

 nhà thơ TRẦN PHÙ THẾ 

Tôi hớn hở nghe sư tỉ Lệ Quỳnh và Kim Tiền mời thầy MẠC KỈNH TRUNG và đám chs trường PTG thuộc nhóm Cái Răng ăn sáng tại quán ANH ĐÀO Cái Răng                                                                                                                                                                                                                                                                  .             Sáng ngày 19/12 trời thật đẹp… đang là mùa đông nhưng không lạnh không mờ mờ sương khói, nên cánh nữ chúng tôi không cần biểu diễn những áo khoát màu mè rực rỡ khoe sắc trên đường phố và sư tỉ không làm điệu với chiếc khăn voan choàng cổ để thêm chút dáng vẻ mùa đông...Chúng tôi có cảm giác đi giữa mùa hè nóng nực. Thật là kỳ cục hết sức nói, không hiểu nổi thời tiết…năm nay như thế.

                 Tôi cứ vướng víu cảm giác mùa đông khi còn bé… buốt lạnh Mỗi sáng không muốn rửa mặt vì lạnh cóng không dám thò tay vào nước. Tôi  mong ngóng một mùa đông của năm nào xa thật xa, tôi có cảm giác như chờ đợi người xưa bỏ đi không trở lại. Tôi cũng muốn tìm cảm giác lạnh để gởi vào cho bài thơ của mình. Những bài thơ không tạo được cho độc giả cảm giác nào , mà có khi còn phản cảm mới chết chứ.  

                 Tôi từ nhà đi băng ngang quốc lộ khu đối diện đã thấy nhễ nhại mồ hôi… nghe ngán ngại một chút, nhưng tôi đã bắt gặp bóng thầy.

                Thầy thì cao cao, ốm ốm . Nhìn thầy mỏng mỏng làm sao. Hình như lần nầy thầy về thấy như ốm hơn lần trước vậy. Thầy đã 80 rồi. Tóc thầy chỉ hơi bạc bạc mà chưa thấy già. Có lần đi gần, tôi nắm cánh tay thầy nhỏ xíu chỉ bằng phân nửa của tôi. Ở Mỹ một mình thầy đã không vui vì đơn độc lại không còn Cô nên thầy không có ai chăm sóc vì thế trông thầy ốm nhom, ốm nhách.                    

               Cuộc gặp gỡ hôm nay ngoài Thầy và những nhân vật quen thuộc gặp thường xuyên còn có sự góp mặt của nhà thơ TRẦN PHÙ THẾ_ một Việt Kiều ở Mỹ đã về VN trong dịp nầy. Gặp lại anh, một người quen  thuở trước…một dịp để nhớ lại  một thời cơm áo gạo tiền, chạy đông chạy tây kiếm gạo nấu để có buổi cơm ấm áp cho gia đình.

               Anh Trần Phù Thế đã từng có mặt trên trang trường của chúng ta trong đầu năm vậy mà tôi chỉ được đọc bài thơ Nhỏ Mười Lăm  rồi thôi,  chờ anh muốn dài cổ, mòn hơi, rồi cứ mặc nhiên nín thinh. Không biết ai làm anh mất hứng, tịt ngòi. Tôi có cảm giác anh giống như cái tên của anh. Không biết anh được trao sứ mệnh  dành cái gì cho đời hay muốn  nhắc nhở cuộc đời ngắn ngủi phù du ???

               Lênh đênh chín cửa trăm năm  cõi người

               Một lần lỡ bước rong chơi

               Ta  thân phù thế một đời như không ( BẠT_ TPT)

              Anh đã như thế nên thoáng hiện rồi thoáng biến  làm cho cho mọi người tò mò chờ đợi  anh trở lại. Tất cả mọi thứ đều do nhân duyên mà ra. Có duyên thì đến không duyên thì đi…Anh chỉ nặng tình những nơi...phồn hoa nơi làm tên tuổi anh phát sáng ánh hào quang…Tôi  thấy anh như hờ hững ngoảnh mặt không một chút tình dành cho trường ta…

               Tôi đi lơn tơn đến điểm hẹn sau thầy và các bạn một chút.

               Tôi rất thích gặp nhau đông đủ trong một nơi tĩnh lặng, dể trò chuyện tâm sự thật ấm áp không phải như những nơi khác nghe chung quanh ồn ào nhốn nháo .

                                                           

                Đây là quán nhà của Kiến trúc sư Vỏ Minh Lạc nên thật trang nhả, rất thích hơp với thầy trò chúng tôi. Tôi giới thiệu với thầy và các bạn về anh TPT một cách ngắn gọn không chi tiết, không nhì nhằn về tiểu sử, l‎ý lịch như khi đi xin việc làm cần khai báo minh bạch đến tận gốc dây mơ rể má. Và một thoáng anh Thế đã hòa nhập vào nhóm, vì trong số cũng có bạn anh đi cùng mà. Như anh chàng Văn Thanh , Thanh Phương hai tay đờn ca xướng hát, phong cách trẻ trung như thời thanh niên.

              CHS PTG Văn Thanh là Việt Kiều Mỹ là người rất đa cảm năm nào cũng về ôm ấp quê hương 6 tháng, đặc biệt có giọng hát hay vì thời huy hoàng  Văn Thanh gốc Chiến Tranh Chinh Trị trông mặt mày “điển lão”dù trên 70 mà lưng còn thẳng, không giống mấy ông già còm. Còn phóng xe Cup phôn phôn trên đường phố chưa thấy oải.  Nhà thì ở trong quê Bà Vèn gần nhà sư đệ Trần Bang Thạch. Hai người chưa có dịp gặp nhau vì kẻ đi, người về. Ngôi nhà đẹp trong không gian cũng đẹp, có nhà nghỉ mát rất hợp mở tiệc nhậu. Có hồ nuôi cá để đải khách bất cứ giờ giấc nào. Khung cảnh thoáng mát và  nên thơ, lãng mạn, hợp với tính cách của gia chủ. Tính tình rất dễ thương, hào phóng, hiếu khách, còn thêm hào hoa phong nhã nữa đấy !!! Già mà còn quá đẹp lão nên khiến nhiều bà còn mơ mộng.

                Hôm nay tất cả mọi người đều được sư tỉ Lệ Quỳnh chiêu đải một thứ độc nhất món xíếu mại bánh mì, nổi tiếng ngon ở CR và nước uống tự chọn. Sư tỉ biết thầy thích món xiếu mại. Với bánh mì nóng giòn mà thầy nói bên MỸ không có. Riêng tôi chỉ được uống cà phê sửa…. Còn muốn ăn thích hợp thì về nhà hoặc vô chùa….Chuyện  ăn uống chỉ là cái cớ để thầy trò và bè bạn gặp nhau  cho vui  những năm tháng còn lại lúc xế chiều mà thôi. Nhờ thế chúng tôi không cảm thấy mình già, cứ như hồi còn trẻ vậy.

                Mọi người vui vẻ trò chuyện đủ mọi thứ, nhắc chuyện năm trên năm dưới trước 75. Những thứ ôm ấp trong lòng có dịp bật ra như lời trần tình hay là để bọc bạch tâm sự khép kín lâu nay được mở ra. Lúc đầu nói nho nhỏ , một lúc các bà già nhóm chợ ồn ào lên. Trong khi thầy nhỏ nhẹ bên các anh. Đúng là chỉ cần một con vịt và cộng thêm một bà là thành cái chợ chồm hổm…Gặp gỡ hôm nay hào hứng các bạn còn vẽ kế hoạch gặp nhau những lần kế tiếp vào dịp Noel và Năm Mới sắp đến. Chờ xem ai mời kế tiếp…Chúng tôi cùng thầy hàn huyên tâm sự đến hơn 10 g sáng chưa muốn rời xa vì còn ham  vui nhưng… rồi cũng phải chia tay trong nuối tiếc, khi nắng rực hồng.

                Giả từ và tiển thầy cùng các bạn gần xa, tôi hẹn sẽ gặp anh Trần Phù Thế trước khi anh trở về MỸ. Nhưng anh từ chối lời mời nhân đầu năm mới vì lúc đó anh bận bịu trở về Mỹ. Tôi cũng hẹn sẽ gặp anh TPT trên mạng trường với bài viết nhắc đến anh với cơn gió lốc….

                Tôi cũng có tật nhiều chuyện, thích phanh phui đời tư nghệ sĩ…Có dịp là tôi moi móc, lôi ra…Đúng thế, thật ra đời tư của anh TPT không đơn giản mà có một quá khứ đầy gai gốc vào cái thời đầy bão tố..

                 Tôi muốn nhắc nhở để thương cảm hoàn cảnh ngang trái và anh là người đầy nghị lực đã khắc phục hoàn cảnh với khát vọng muốn  sống. Anh trải qua thời gian dài học tập cải tạo mất gần 10 năm. Đó là thời điểm đưa gia đình anh vào chỗ bế tắc. Khi anh về, gia đình đã tan nát. Người bạn

đời của anh đã quăng gánh giữa đường để tìm con đường xán lạn hơn.  Chờ đợi vô vọng biết đến bao giờ uổng phí cuộc đời. Người ấy_ tất nhiên một thời với những kỷ niệm đẹp, để lại cho anh 3 đứa con phải cưu mang nuôi dưởng. Đối với xã hội thời đó anh trở thành một người thân bại danh liệt… không còn là chỗ dựa ấm áp cho người vợ nhiều năm  đợi chờ…

                Anh trở về với 2 bàn tay trắng làm lại cuộc đời từ con số 0. Anh không còn nhà cửa..anh sống nương nhờ nhà người chị sống độc thân ở trung tâm TPCT … Một thân gà trống nuôi con. Anh gồng mình cố vượt qua tất cả mọi trở ngại trong buổi giao thời đầy gian khó. Tuy vậy mỗi lần gặp anh tôi vẫn thấy phảng phất nỗi ưu tư với nụ cười không thể hiện sự thỏa mản niềm vui mà là nụ cười che dấu sự chất chứa cố dồn nén nỗi đau ở bên trong.

                                                         Đường Tự Đức, Cần Thơ

            

Anh trở về bỡ ngỡ xa lạ như những bước đầu đời. Thật chua cay. Anh bán một tủ thuốc hút  trên vĩa hè đường Tự Đức TP Cần Thơ cạnh trường Đại Học.  Mỗi ngày anh có mặt ở đó, không quản gì mưa hay nắng. Anh trải qua mọi nghịch cảnh, cố chịu đựng cho trọn vẹn tình thiêng liêng của người  cha, thật xứng đáng trong buổi giao thời…Anh đã vừa làm cha vừa làm mẹ..nuôi con với cái ăn là chính..  và cho con đi hoc nghề  cố tạo điều kiện cho con chuẩn bị bước chân vào đời . Hồi đó hoàn cảnh không cho phép và cũng không có ai dám nuôi tham vọng, không ai dám có tầm nhìn xa hơn cho con mình.  Chỉ chừng ấy cũng đủ mệt lắm rồi.  Tôi nhớ anh là người rất chính chắn đến bao năm dài một mình gánh vác nuôi con thật khổ sở. Cho đến một ngày anh gặp được người thật lòng chia xẻ nỗi khổ cùng  anh. Anh đã tái hôn với người vợ trẻ sau nầy để cùng nhau chung lo gia đình.

                Cái hay đáng phục của anh, là sự chấp nhận số phận,  thấm thía nỗi mất mác và tình đời. Nó không đánh anh gục ngã mà là nhân tố giúp anh TPT trở thành nhà thơ có chỗ đứng sáng giá trong hội thi văn  TPCT. Những bài thơ anh được ái mộ thời đó. Trong hoàn cảnh như thế trái tim anh còn thổn thức, còn rung động được đã trải lòng hòa cùng nhịp sống một thời đã qua. Cuộc đời dâu bể  thế nào anh vẫn mạnh dạn bước đi không thể dừng lại  được, dũng cảm như con gà trống sẳn sàng che chở  và bảo vệ con mình. Chúng ta thử nghe tiếng lòng anh rên rỉ vì thời cuộc đổi thay

ĐỜI TA

 

chiều xuống sương mù bay lãng đãng

bảy năm không án tù Gia Trung

bảy năm vắt kiệt đời trai trẻ

mây trắng Trường sơn mỏi núi rừng

 

thà chết như là con kiến nhỏ

còn hơn hèn mọn kiếp lao tù

chiều nay mây oán trên đầu núi

hãy chở lòng ta đến hư vô

 

hư vô bay tận phương nam đó

hãy nhắn giùm ta một cơn mê

mẹ cũng đừng trông con trở lại

vợ cũng đừng mong ta trở về

 

vợ ta hãy nhớ lời ta dặn

mai mốt bặt tin đừng đi tìm

cải tạo, đi tù coi như chết

coi như vĩnh biệt phút đầu tiên

 

một mai em thấy lòng son trẻ

vẫn còn nớng hổi chuyện thanh xuân

thì em cứ bước thêm bước nữa

ta chúc cho em phúc vạn lần

 

khuyên em là giả, em đi thật

hai đứa con khờ đói bơ vơ

hai đứa con khờ ba bốn tuổi

cha tù, mẹ bỏ sống vất vơ

 

em đi một tiếng không giao lại

hai đứa con thơ cho mẹ chồng

bà đi tìm cháu bao ngày tháng

gặp cháu ăn mày giữa chợ đông

con chị ôm em mừng khóc ngất

nội ôm hai cháu lệ lưng tròng

 

ra tù một bửa trời say nắng

cứ ngỡ lòng mình phơi phới vui

cứ ngỡ sổ lồng chim xoãi cánh

nào ngờ nắng quái vẫn tối thiu

 

ra tù sâu bọ đè thân phận

rừng núi kontum chào giả từ

chia khổ cùng ta cơn lịch sử

từ ngày gãy súng cuối tháng tư

 

ta về phố cũ người xao xác

đường đã thay tên tự thuở nào

út tịch, thị riêng, trừ văn thố

anh hùng dân tộc, thế mới đau !

 

ta về đứa chị theo bà nội

bán chuối ven sông với chiếc xuồng

bảy năm vắng mẹ cha tù tội

con trãi thân đời với gió sương

 

còn con gái nhỏ cùng ông nội

chăn vịt trên đồng mới gặt xong

tuổi thơ đội nắng hai màu tóc

nắng cháy đời con cháy cả lòng

 

ta về hai trẻ nhìn ngơ ngác

xa lạ bừng trong mắt trẻ thơ

nước mắt còn đâu. còn nước mắt ?

ôm con mà khóc tự bao giờ

 

thưa ba, thưa mẹ con tạ tội

ba khổ mẹ rầu những bảy năm

lịch sử chơi con đòn đau điếng

bảy năm tù tội nặng nghìn cân

 

giờ đây còn sống con về được

còn thấy mẹ ba lúc tuổi già

còn thấy đời con còn may mắn

chưa nằm bỏ xác chốn rừng xa

 

trong lúc bạn con nằm ở lại

trên đồi hiu quạnh đất Gia Trung

gió mưa nát mặt không nhang khói

hồn lạnh bơ vơ giữa núi rừng.

1982

                Anh TPT là nhà thơ bắt đầu sự nghiệp thi ca vào năm 1962. Còn quá trẻ, sống hiền hòa như miền sông nước Đại Ngãi ( thuộc tỉnh Sóc Trăng) và từng bước đi lên theo tuổi đời .

                Rồi cơ hội hé sáng, đầu thập niên 90 mơ ước đã đến.

                Anh TPT ra đi theo diện HO và đã định cư tại Mỹ…

                Bao giông tố đã qua… cánh cửa như mở rộng. Giữa bầu trời bao la đầy sức sống , anh như được hồi sinh bay cao bay xa, tiếng thơ của anh được cất cao trong cuộc sống tự do. Có lẽ nhờ những yếu tố khách quan và chủ quan mà cảm xúc của anh được thăng hoa, hồn thơ của anh thênh thang bay bổng. Anh đem hết tâm huyết mình tạo nên tên tuổi gởi vào trong những tập thơ được xuất bản tại Mỹ và có mặt trên nhiều diễn đàn đã đủ nói lên niềm đam mê của anh với văn học nghệ thuật,  tiếng nói của quê hương. Thơ anh mang tố chất lãng mạn, rất chân tình  như bản chất của những người sinh ra và lớn lên nơi  miền quê chân chất

                 Mỗi lần anh về nước tôi có dịp gặp lại anh…với tình cảm cũ trong hoàn cảnh xã hội xa xưa, một con người đầy cương nghị vượt khó để tìm đến miền đất hứa, có cuộc sống bình yên trên đất lạ. Một nơi có tấm lòng nhân đạo những vòng tay mở rộng chào đón đã sẵn sàng cưu mang  những con người lao đao khao khát tự do mong muốn có một cuộc sống bình an

                 Tôi rất khâm phục những người rời bỏ nơi đây mà có đủ ý chí mạnh mẽ đã chiến đấu để sống còn và lập nên sự nghiệp không thua người bản xứ. 

                 Gia đình anh đã tích cực làm việc tạo dựng được cơ ngơi rỡ ràng. Người VN kiên cường “Bạch thủ thành gia”  đã phấn đấu đi lên từ 2 bàn tay trắng đã làm nên nhà cửa sự nghiệp ở xứ người.  Các con anh đã thành nhân, một cuộc sống tốt đẹp mà trên đất tha hương có đầy tình người đã dành cho anh.

                  Bây giờ với cái tuổi hoàng hôn sắp tắt.. không biết anh nghĩ gì khi về thăm quê hương, nơi anh đã bỏ lại để ra đi. Anh có còn thật sự lưu luyến mảnh đất nghèo nầy không? Tôi biết nhiều người trở về và đã thốt nên lời dứt khoát  không về nữa, vì những bất mản không thể nguôi…

                 Hôm nay trở về  đất mẹ với một con người có hoàn cảnh xã hội khác, có còn nghe tiếc rẽ một thời đã qua? Anh được gì và mất gì.?Anh có thỏa mản sự đền bù đó chưa?

                Anh có khát khao với tình yêu quê hương đất nước hôm nay, hay anh cảm thấy xót xa vì mất mác, trở về tìm lại cái bóng quê hương với một thời vàng son. Tình yêu quê hương là một thứ tình thiêng liêng chẳng có gì thay thế, nó đơn sơ và mộc mạc thuộc  phạm trù tư tưởng, tình cảm   không dính mắc đến quyền lực…

                Thấy như không mà có, lòng ta thắc thẻo, da diết  thắm thía biết bao, thổn thức như thắt ruột khi đi xa_ như cảm giác nhớ ông bà ông vải_nhớ  nơi ta dính liền khúc ruột  ở đó. Quê hương là cây cầu tre lắc lẻo, là bến nước là đồng ruộng nặng trĩu lúa vàng,  những đàn cò trắng lượn lờ trên cánh đồng chiều..Tất cả cột chặt bằng những kỷ niệm khó quên.

                Luật đào thải không ai thoát khỏi anh sẽ già thêm…và xa dần. Mười năm sau, thế hệ chúng ta khuất bóng…đàn cháu thuộc thế hệ kế tiếp  xa lạ với quê hương_ một dải sơn hà gấm vóc_ mà ông cha đã ngàn năm để lại. Tất cả nhìn về VN như cái bóng lờ mờ. Quê hương chỉ còn là khái niệm mà thôi.

                Tổ quốc bùi ngùi nhìn…những giọt máu Lạc Hồng rơi rớt trên khắp cùng năm châu bốn bể … nghe đau xót vô cùng. Và rồi các cháu sẽ dửng dưng khi nghe nhắc đến hai tiếng VIỆT NAM …

                                                                            

                                                                     

Cái Răng 12 /2012

      kim Quang