Icewine Canada- Món quà viễn xứ tuyệt vời

____________


Hoàng Thị Tố Lang

Winnipeg đã vào tháng tám, trời bắt đầu gây gây lạnh vào buổi rạng đông. Tôi vẫn có thói quen thức dậy sớm như thế nầy tự bao giờ dù ở mùa nào đi nữa, với tách cà phê instant buổi sáng tôi khoác aó lững thững đi ra mảnh vườn sau nhà...

Mảnh vườn mùa hè nơi xứ lạnh nầy thật ngắn ngủi bạn ạ. Mới thấy hè sang mà bây giờ đã tháng tám rồi, không bao lâu nữa thì mùa đông đến, giàn nho sau nhà trái từng chùm chi chít trên cành thấy thương ghê đã bắt đầu ngã sang màu tim tím, một màu tím nhạt thật dễ thương và đến cuối tháng 9 thì nho  đã nhuộm một màu tím sậm. Khi ấy  nho đã bắt đầu thu hoạch. Không biết màu tím của nho nầy có giống màu của trái sim chăng, vì thật ra tôi chưa bao giờ thấy trái sim, song ngày còn nhỏ nghe hoài bài hát "những đồi hoa sim" của Dzũng Chinh mà bà chị tôi hay hát có câu "những đồi hoa sim ơi những đồi hoa sim tím chiều hoang biền biệt..." hoặc cái máy hát chú Tám thợ mộc ngang nhà cứ rỉ rả suốt ngày từ sáng đến chiều tuồng cải lương Sơn Nữ Phà ca, mà hai câu thơ nầy hình như trong xóm tôi từ già trẻ lớn bé  ai nấy cũng đều thuộc:

Đói lòng ăn nửa trái sim

Uống lưng bát nước đi tìm người thương,

hoặc

Em là Sơn Nữ Phà Ca

Tóc cài hoa tím chính là Phà Ca.

Từ những câu thơ tình tự đó cho tôi từ ngày còn bé đã nghĩ trái sim và màu tím của sim hẳn là tình lắm. Trở lại giàn nho sau vườn nhà tôi thì giàn nho đó đã có khi tôi mua căn nhà nầy, khi đi xem nhà để mua thấy có giàn nho xinh xinh sau nhà nên tôi đã ưng ý căn nhà nầy khi theo người trung gian bán nhà đến coi lần đầu và, đã trở thành chủ nhân của nó không bao lâu sau đó. Ngươi chủ cũ có lẽ là người Bồ Đào Nha vì tôi có một số bạn người Portugeuses nhà nào cũng có giàn nho sau vườn như thế. Thế mà mùa nho thu hoạch đầu tiên năm ấy, gần mấy chục pounds khi nho đã bắt đầu sậm màu, một màu tím ngắt tức là nho đã chín đã làm tôi thất vọng vô cùng vì vị nho chua chua ăn không ngon chút nào, tôi đã đem cho hết người bạn Hutterrites trong một tình cờ họ đến nhà chơi. Họ bảo là nho nầy chỉ làm rượu mà thôi. 

Bao năm qua, giàn nho của tôi sau những ngày mùa đông dài lê thê, khi xuân trở lại là đâm cành ra lá , trái trĩu nặng trở lại , mấy người Hutterites vào khoảng tháng 9 họ đã phone để nhắc, để đặt cọc tháng 10 đến nhà hái phần nho tặng không cho họ. Có năm tuyết đến sớm, nho chưa kịp hái thì qua một trận tuyết đầu mùa những chùm nho tím sẫm đã phủ một màu trắng của tuyết. Cả giàn nho đầy trái thế rồi chìm luôn trong cái giá buốt của đông sang trông thật tội nghiệp làm sao. 

 

Thế là cả giàn nho chi chít trái hôm nào đã thành Snow grape mất rồi. Vừa cùng Mẹ cào tuyết mà con bé bứt một trái nho bỏ vào miệng nhai tỉnh bơ và bảo:

- Sao nho năm nay ngọt ghê Mẹ

Tôi bảo ngay:

- Nho nầy chua chết con ạ, ngọt đâu mà ngọt.

Con bé vẫn bảo:

- Mẹ thử đi, ngọt thiệt mà.

Và tôi đã thử, thì đúng như con tôi nói nho ngọt thật.

Rồi cái chuyện nho năm nay tôi cũng quên hẳn luôn cho đến kỳ về VN thăm nhà lần này mà quà cáp cho gia đình và một vài người bạn thần là mấy chai icewine do một ông anh ở Montréal góp ý khi tôi bảo:

- Em chẳng biết mua cái gì làm quà cho gia đình vì bên VN bây giờ cái gì cũng có, anh giúp ý kiến cho em đi.

Ông anh bảo:

-  Sao cô không rinh mấy chai icewine Canada về làm quà cho bà con, cái nầy cô tin tôi đi bà con khoái gần chết, không khoái là không ăn tiền đấy.

Rồi ông anh còn dặn:

- Cô đừng sang đem Icewine ra đãi party nghe, thiên hạ gặp rượu nầy uống như điên đó, rượu quý đó chỉ dành cho gia đình mà thôi.

Thế là tôi ra tiệm rượu thiệt, lần đầu tiên trong đời tôi đi mua rươu. Tôi không giống ai chút nào. Bạn mà thấy cái bộ vó nhà quê của tôi ngập ngừng đi vào tiệm rượu bạn không cười nữa thôi, song cuối cùng thì tôi cùng vác được nửa tá icewine đem về nhà.

Con tôi thấy một đống rượu sợ mẹ nó chết được vì có bao giờ nó thấy mẹ nó uống rượu, tụi nó trố mắt ra nhìn xúm lại cười ngặt nghẽo và bảo:

- Trời sắp sập rồi, mẹ đi mua rượu, mẹ uống rượu?

Tôi cũng cười theo con, song bảo:

-  Ở đó mà giỡn. Mẹ mua đem về VN đó, tụi con đi kiếm cái gì bọc lại mấy cái của nợ nầy cho Mẹ đi, mẹ nghe lời Bác Tâm bạn mẹ mua và bây giờ Mẹ ân hận quá, me không biết tính sao, lên máy bay họ quăng, họ ném bể hết con ơi.

Mấy đứa nhỏ khúc khích cười và liến thoắng bảo:

- Tin con đi, hôm nay tiệm rượu đó sẽ bán không kịp thở cho mà coi và bây giờ con xin Mẹ mình khui ngay icewine nghe Mẹ để mừng ngày Mẹ đi mua rượu và Mẹ sẽ uống rượu nghe ha ha.

Con tôi  mở rượu, tiếng cheer cheer vang vang cùng tiếng chạm cốc cho tôi nghe lâng lâng, cho tôi đủ nghe mềm môi dù chỉ một cốc nhỏ thôi với cái ngọt ngọt thật tuyệt vời của icewine và có thể nói đây là lần đầu tôi uống rượu và thấy thật ngon.

Chai icewine nửa lít chẳng mấy chốc đã vơi với đám bạn của con tôi vừa đến. Mấy đứa nhỏ sau khi thanh toán chai rượu của Mẹ xúm nhau lấy vải quấn lại các chai rượu và cho vào những chiếc hộp nhỏ cho vào vali khỏi lăn...

Rồi rượu đã theo tôi qua bao chặng đường từ Winnipeg qua Vancouver, qua Hồng Kông và về đến VN lúc 12 giờ khuya hôm ấy. Khi cô em đưa về đến nhà công việc đầu tiên của tôi là mở ngay vali xem mấy chai icewine long thể bình an không? Cháu tôi bảo:

- Khuya rồi sao Dì Tư không tắm rửa đi nghỉ mà mở va-li quà cáp chi lúc nầy, mai không được sao, đâu vẫn còn đó mà.

Mặc cho thằng cháu nói tôi mở tung vali ra và vui vô cùng  khi thấy mấy chai icewine bình yên cùng tôi về đến bên nhà

Tôi mở lớp vải bọc ra, tôi trao chai rượu cho cháu tôi và tôi nghe thằng bé la lên:

- Trời ơi Icewine ba ơi, Dì Tư mua Icewine cho Ba nè.

Lúc nầy tôi mới thấy lời nói của anh T là đúng "bên VN họ mê icewine như điên cô ạ". Tôi hỏi thằng Cháu:

- Rượu nầy bên đây có không con.

Thằng bé trao chai rượu cho ba nó và bảo:

- Cũng có Tư, song đôi khi sợ đồ giả hỏng dám mua.

Mấy ngày sau tôi về Rạch giá, một lần nữa tôi thấy icewine là một món quà tuyệt vời cho người bên nhà, tôi nhớ tôi hỏi thằng em:

- Mi biết chị mi mang quà gì về cho mi không?

Thằng em bảo liền:

- Rượu?

Tôi bảo em

- Thật chính xác, mà rượu gì mi nói coi đúng không?

Thằng em chưa kịp trả lời tôi bảo nó nhắm mắt lại và kéo chai icewine trong vali ra.

- Rồi mở mắt ra đi, quà cho mi nè.

Thằng em la hoảng lên khi cầm icewine trong tay:

-Trời ơi rượu tuyết rượu tuyết, rươu nầy ngon lắm, mà sao đến lần nầy bà chị em mới đem của ngon nầy về cho thằng em nè trời. 

Lần đầu tôi mới biết rượu tuyết là tiếng gọi icewine của người bên nhà, đêm hôm đó chị em tôi quây quần bên chai rượu tuyết với khô cá thiều nướng cùng pho mai đầu bò tôi mang từ bên nầy về để mừng chị em đoàn tụ bên nhau.

Những trái nho chín mọng bị đông cứng trong cái lạnh mùa đông là nguyên liệu để sản xuất ra loại rượu vang Ice Wine hảo hạng.

Nghề trồng và làm rượu nho ở Canada vô cùng đặc biệt. Người ta để những trái nho chín mọng trên giàn từ mùa thu cho đến khi nho bị đông cứng trong cái lạnh âm - 10^oC  của mùa đông. Khi màn đêm buông xuống, họ nhẹ nhàng ngắt những trái nho từ thân cây gầy guộc và nâng niu chúng như những viên đá rubi đắt tiền bởi đây chính là nguyên liệu để sản xuất ra loại rượu vang Ice Wine hảo hạng và quý hiếm. Chai rượu Ice Wine có hình dáng thuôn dài, chỉ nhỏ bằng một nửa các loại rượu khác với giá khác biệt hẳn.

Canada là đất nước sản xuất Ice Wine nổi tiếng nhất thế giới với điều kiện thời tiết lý tưởng, nhưng loại rượu này lại có xuất xứ từ Đức bởi một lý do rất tình cờ. Tương truyền Vào một mùa đông đặc biệt lạnh hơn bình thường khoảng năm 1794 ở Granconia,  một chủ vườn nho bận đi công tác nên không thể hái nho vào đúng mùa thu hoạch. Lúc ông ta trở về thì nho đã chín mùi và bị đông đặc trong tuyết. Tiếc của nên họ đà lấy những quả nho đông lạnh đem ép rượu và Khi dùng những trái nho này để làm rượu ông phát hiện ra hương vị ngon lạ kỳ mà các loại rượu khác không có. Rượu sau khi được tinh chế có nồng độ cồn thấp, vị ngọt cay thanh nhã, êm dìu dịu, kích thích mọi giác quan. Người Đức gọi đó là rượu Eiswen hay rượu Ice Wine trong tiếng Anh. Trong tiếng Việt, Ice Wine có thể được dịch thành rượu vang tuyết, rượu vang đá hoặc mỹ miều hơn là “băng tửu”. Những trái nho đông cứng trong mùa đông lạnh giá.

Những chai vang ngon nhất xuất xưởng từ vùng làm rượu cạnh thác nước Niagara hùng vĩ. Những chai rượu Ice Wine ở đây muốn xuất ra thị trường đều phải thông qua sự kiểm định của VQA (cơ quan định chuẩn rượu của Canada). Việc thu hoạch nho cũng phải tuân theo tiêu chuẩn ngặt nghèo, căn chính xác thời điểm lượng đường và axit trong nho cân bằng. Những trái nho hoàn hảo nhất nên được thu hoạch vào ban đêm. Cả vườn nho rộng lớn chỉ có khoảng 50% trái nho “sống sót” đến khi thu hoạch. Sau khi sàng lọc, số nho đạt tiêu chuẩn để ép rượu lại càng ít ỏi hơn.

Lượng đường cao dẫn đến quá trình lên men chậm hơn bình thường, có thể phải mất vài tháng đế hoàn thành quá trình lên men (đối với vang thông thường là vài ngày hoặc vài tuần) và chủng nấm men đặc biệt được sử dụng. Do sản lượng nho thấp hơn bình thường và sự khó khăn trong quá trình chế biến, các loại rượu vang đá luôn có giá thành cao. Loại vang này thường được bán trong chai nhỏ (375ml) hoặc các chai nhỏ hơn 200ml. Các nhà sản xuất vang đôi khi đóng chai dạng 200ml và 50ml.

Ice Wine được xếp vào dòng vang ngọt (desert wine) thường được dùng với patê gan, các loại phomát non hoặc hoa quả tươi (với điều kiện độ ngọt không được vượt quá độ ngọt của rượu). Men cay nồng nàn của loại rượu này khiến cho mọi bữa tiệc trở nên sang trọng và tinh tế như chính cái cách mà người ta đã làm ra nó.

Các giống nho sử dụng để sản xuất vang đá là Riesling, đây được các nhà sản xuất vang coi là giống nho cao cấp nhất. Vidal cũng rất phổ biến. Những loại nho thông dụng khác được dùng để sản xuất Ice wine là:  Chardonnay Seyval Blanc, và Cabernet Franc.( tài liệu trên Google)

Nho vườn nhà tôi không biết là nho loại gì song tôi nhớ có lần con tôi và tôi ăn nho sau vườn ướp sương tuyết và thấy cái ngọt thật dễ chịu không như cái vị chua chua của những quả nho hái cuối thu, như thế biết đâu nho nầy có thể làm icewine được chăng? Nếu quả thật như vậy thì bao năm nay tôi đã đánh mất cơ hội "làm giàu" bằng icewine do HTTL sản xuất tại Winnipeg  mất rồi ? ha ha, nghe nói thế chắc anh Nhựt cười khì và dám bảo

-Rượu HTTL làm ai mà dám uống hỉ ?

Sáng nay nhìn lại giàn nho sau vườn nhà mà quả nho y chang như tấm hình kế bên đã bắt đầu thay màu và tôi thầm nghĩ nếu nho nầy có thể làm được thì có lẽ một lần nào tôi thử để nho đông lạnh và làm icewine thử xem, nếu ngon sẽ có lần đem tặng đến bè bạn. HTTL nói thế cho vui, chứ thật ra điều kiện sức khỏe biết còn đủ sức lặn lội ra trời mùa đông mà hái nho chăng? Thôi thì nếu thích icewine thì cứ ra tiệm mà mua tặng nhau cho lẹ phải không bạn?

        Cũng trong bài viết hôm nay xin chân thành cám ơn anh LDCT  đã giới thiệu đến kẻ nhà quê như HTTL món quà tuyệt vời nầy và đúng như thế bạn a, icewine  của Canada quả  là món quà viễn xứ thật đẹp, rất thích hợp làm quà tặng người thân và bạn bè khắp nơi nhất là người bên nhà

Hy vọng lần nào gặp anh Tâm cùng như bạn bè Blog Tha Hương ở một nơi chốn nào đó nơi quê người, anh em, bạn hữu ta sẽ cùng nhau nâng ly  uống một chút icewine của Canada để mừng ngày tao ngộ của chúng ta bên trời đất khách ...

Được không anh LDCT và các ban?

Winnipeg tháng 8 2014