_______________
TRANG CHÂU
Đầu năm 1988 một phái đoàn của hội Y Sĩ Thế Giới (Médecins du Monde) của Pháp sang Montréal. Tôi nhớ hội Y Sĩ VN tại Canada có tổ chức một buổi tiệc tiếp đón họ. Trong phần thuyết trình, ông bác sĩ trưởng phái đoàn ngỏ ý mong muốn mỗi chuyến tàu của hội, khi đến vùng Biển Đông vớt “boat people”, thì trên tàu lúc nào cũng có mặt một bác sĩ Việt Nam cạnh một bác sĩ Pháp. Và sau đó hội Y Sĩ VN tại Canada kêu gọi các đồng nghiệp ghi danh tình nguyện tham gia. Có 5 người ghi tên tình nguyện. Người đứng hàng thứ 5 là tôi. Hôm đó tôi chần chừ một chút vì thấy người không được khỏe với cái tuổi vừa chẵn 50 của mình.
Nhận lời hôm thứ Tư, trưa thứ Năm tôi đã ngồi trên máy bay, từ Montréal liên tục bay qua các phi trường Toronto, San Francisco, Honolulu, Manille để đến Puerto Princesa, thuộc đảo Palawan của Phi Luật Tân. Sau ba ngày chờ đợi ở khách sạn, tôi lên tàu Mary’s Kingstown, rời hải cảng Puerto Princesa, trực chỉ biển Đông. Cũng hai tuần trôi qua, tàu không gặp chiếc ghe vượt biển nào. Tôi chỉ bị một trận say sóng nhưng không mất tinh thần, trong khi tay nhiếp ảnh trẻ người Pháp thì suy sụp tinh thần nặng, nằm lì không ăn không nói, vì anh chưa chụp được tấm ảnh nào của “boat people” để mang về cho sở của anh.
Thuyền trưởng cho biết Radar của tàu bị hư nên phải ghé Tân Gia Ba để sửa chữa. Sau hai ngày nằm ở Tân Gia Ba, một hôm điều hợp viên chương trình người Pháp, tên Laurent, gặp tôi và cho biết Paris đã quyết định ra khơi lại lần này, nếu trong tháng 5 mà tàu không vớt được ai, thì sẽ chạy tiếp cho hết tháng 6 rồi chấm dứt chương trình luôn. Vậy tôi phải quyết định, nếu tiếp tục thì phải chấp nhận, nếu cần, đi cho đến hết tháng 6, bằng không Laurent sẽ xin người thay thế tôi và lo việc lấy vé máy bay cho tôi về lại Montréal. Sau một đêm trằn trọc, sáng hôm sau tôi cho Laurent hay tôi sẽ tiếp tục.
Tàu rời Tân Gia Ba sau một tuần sửa chữa. Có lẽ trời không phụ lòng thành của tôi, trong hai tuần tiếp theo tàu đã gặp 5 ghe vượt biển, tổng cộng vớt được 327 thuyền nhân. Vớt chiếc ghe đầu tiên tôi gặp một người quen, một đồng nghiệp đàn anh của tôi, bác sĩ Phùng Văn Hạnh. Bác sĩ Hạnh sau này định cư ở Montréal và đã từng là Chủ Tịch Cộng Đồng Người Việt Vùng Montréal. Ghe vượt biển thứ hai là một chiếc thuyền buồm chở 81 người đang bị một tàu công an biên phòng VC rượt đuổi. Tàu Mary trương cờ Pháp, chạy tới trước. Kết quả tàu Mary vớt được 81 thuyền nhân, tàu công an vớt được chiếc thuyền buồm. Ghe vượt biển thứ năm được vớt trong một trường hợp hy hữu. Trong đêm tối, tài công của ghe này thấy bóng của tàu Mary từ xa đang tiến tới, tưởng là tàu VC nên xả hết tốc lực mong chạy thoát. Không ngờ bị cháy máy tàu, đành nằm im chờ bị bắt. Khi tàu Mary lại gần, rọi đèn pha, tôi cầm loa lớn tiếng hỏi: “Có phải ghe vượt biển không?” Có tiếng ngập ngừng trả lời: “Không phải ghe... vượt biển.” Tôi nói tiếp: “Đây là tàu Pháp đi cứu người vượt biển. Nếu đúng là ghe vượt biển, xin xác nhận, tàu chúng tôi sẽ vớt.” Sau câu nói của tôi, 75 người núp dưới mui ghe lần lượt chui ra. Và tiếp đó là tiếng vỗ tay, tiếng reo hò.
Tàu Mary được lệnh đưa các thuyền nhân về trại Puerto Princesa. Như vậy coi như chấm dứt cuộc hành trình của tôi.Tôi vui vì chuyến đi thành công. Ba lô tôi nặng thêm một chút vì những chồng thư cám ơn của các thuyền nhân.Tôi nhớ nhạc sĩ Mạnh Cường, sáng tác nhạc phẩm rất hay “ Con tàu ân nhân” ngay trên tàu Mary. Cô Kim Dung, người bị xỉu tôi phải cho truyền dung dịch, là một nhà thơ. Cô làm 3 bài thơ sau khi được tàu Mary vớt. Bài thơ thứ nhất: Cảm xúc khi bước lên tàu Mary: Bước lên tàu cứu vớt/ Ta đã thấy vững tin/ Niềm mong ta đã được/ Nhẹ bớt nỗi lắng lo/ Tàu của người đi trước/ Tiếp rước người đi sau/ Thêm thắm nghĩa đồng bào/ Vô vàn lòng nhân ái/ Mong ngày mai trở lại/ Đất nước ta Việt Nam/ Cùng nhau lo xây đắp/Tự do cho quê hương. Bài thơ thứ hai: Niềm vui khi gặp cờ vàng: Trên đường tìm tự do/ Ta gặp lại cờ vàng/ Cờ quê hương muôn thuở/ Nghe lòng dâng thân thương/ Cờ của ta vàng mãi/ Dù bao năm tha hương/ Lòng ta càng mong muốn/ Cờ về với quê hương/ Để dân ta thoát khổ/ Được sống trong tự do/ Để dân ta mãi mãi/ Được áo ấm cơm no/. Bài thơ thứ ba riêng tặng tôi, tôi không chép ra đây vì cảm thấy mình không xứng đáng với những lời khen tặng trong bài thơ. Trong cuốn bút ký Về Biển Đông do Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông ở Hoa Kỳ ấn hành năm 1995, tôi có viết, rất chân tình: “Hỡi những thuyền nhân, hỡi những đồng bào thương mến của tôi ơi! Xin đừng cám ơn tôi về những gì tôi đã làm mà hãy để tôi cám ơn quý vị đã cho tôi được sống những giây phút trong cuộc đời mà tôi ao ước sống.”
Trước khi chia tay, tôi đưa lá cờ quốc gia, mà ông Chủ Tịch Cộng Đồng Montréal trao để tôi mang theo, cho tất cả thuyền nhân ký tên vào đó. Lúc về Montréal tôi đã trao lại lá cờ cùng một số hình ảnh cho Cộng Đồng Montréal. Không biết giờ đây ai giữ lá cờ cùng số hình ảnh đó?
Thấm thoắt thế mà đã 33 năm trôi qua kể từ chuyến đi của tôi. Chuyện hàng trăm ngàn người liều chết để đi tìm sự sống nay đã trở thành quá khứ. Có người đã quên, có người muốn quên nhưng có rất nhiều người không bao giờ quên. Không quên để canh cánh đợi một ngày về, ngày về sống ở một đất nước mà mình không bao giờ nghĩ đến chuyện phải ra đi.
Trang Châu
No comments:
Post a Comment