TẬP TỄNH ĐƯỜNG TÌNH

______

Mặc Nhân

                                                                                       Năm 194.., sau khi tốt nghiệp sư phạm, tôi được bổ nhiệm về một trường ở đồng bằng sông Cửu Long. Nơi đây là vùng đất đai trù phú, cây lành trái ngọt, gạo trắng nước trong. Lẽ tức nhiên, với điều kiện môi trường như vậy con người ở đây cũng tươi tắn, xinh đẹp rạng rỡ. Tôi nói con người ở đây xin hiểu cho là phái nữ vì khi ôm được mảnh bằng sư phạm rồi, thầy giáo trẻ nào cũng hy vọng được về một địa phương có những bông hồng, những cô thôn nữ duyên dáng, mặn mòi thơm mùi lúa chín, nước da mơn mởn màu hoa sứ hoa lài.

 Chả thế mà mấy thằng bạn của tôi tỏ ra ganh tị với tôi. Có cậu bị bổ lên Đồng Tháp để vừa dạy học vừa đập muỗi, đàn ông còn ít gặp có đâu người đẹp! Có cậu xuống tận Bạc Liêu quanh năm ăn cơm với cá kèo, cá chốt….đến khi đi thăm phụ huynh gặp toàn là mấy cô Minh Hương nói tiếng Tiều rành hơn tiếng Việt. Có cậu lại trôi nổi xuống tận Trà Vinh rồi lãnh một trường trong sóc tìm một bạn tri âm, cũng có những khi tâm sư, cô nàng nghĩ mình đồng chủng rồi “bòn ơi bòn hỡi” xem như là bạc phận. Thế là tôi được kể như tốt phúc có quới nhơn độ mạng.

  Ngày trường mở cửa, quần áo chỉnh tề, tôi đường bệ đến khai mào cho một công việc có thể sẽ đeo đẳng tôi suốt đời. Cũng thấy hãnh diện lắm vì lần đầu tiên ra đời, Thầy giáo kiêm Trưởng giáo, tôi bước vào cổng trường, ngẩng cao đầu đi giữa hai hàng phụ huynh dẫn con em đi học. Mọi người dạt ra nhường lối đi danh dự cho tôi. Có người nghiêng mình chào, tôi khẽ đáp lại bằng một cái ngả đầu kiểu cách mà tôi cóp nhặt theo kép hát trong các tuồng cải lương.

 Tôi đến ngồi vào bàn viết, thẳng người, đảo mắt một vòng để nắm vững đối tượng rồi lại tự xét nét vẻ hào hoa phong nhã của mình xem sao: tóc chảy tango thoa chút bri-dăn-tin như kép Út Trà Ôn, một tí nước hoa Chanel, sơ mi trắng măng-sết nút vàng, đồng hồ Mulco đeo tay, viết Parker giắt túi... Ra dáng lắm rồi.

Lần lượt phụ huynh dẫn học sinh đến trình diện. Các em đã học qua lớp Đồng ấu năm nay lên lớp Dự bị đứng riêng. Em nào mới vào học vở lòng đứng riêng. Không khí trang nghiêm. Tất cả len lén nhìn tôi với vẻ vừa tôn kính vừa sợ sệt, nhất là các em mới đi học lần đầu, cố nép mình vào phụ huynh, có em lại khóc thét lên. Tôi bắt đầu điểm danh, em nào đã học năm trước cho vào ngồi bên phân nửa của phòng học dành cho lớp Dự bị. Đến lượt các em mới vào học. Đối với các em nầy công việc khá phức tạp.

 Phức tạp vì có một số phụ huynh thậm chí không biết con em mình tên gì. Đa số không có giấy khai sinh hoặc có mà tên trong khai sinh không đúng với tên gọi. Mặt khác có nhiều đứa trẻ mang những tên như Đực, Cu, Mẫm, Ngổng… còn những tên khác nữa mà với ngòi viết nhà mô phạm, tôi không thể viết ra được. Thế là tôi xin với phụ huynh cho tôi đổi những tên như sau: Trò Đực sẽ là trò Đức, trò Mẫm sẽ là trò Mẫn, trò Cu sẽ là trò Cử, Ngổng sẽ thành Ngôn, Thẹp thành Thiệp … nếu có nhiều em Đức sẽ là Đức 1, Đức 2 Đức 3 v.v… Nói là vậy, song trong suốt năm học chỉ có thầy là gọi theo tên mới còn học sinh, các em cứ Cu, Đực… vang rân thậm chí còn đặt thêm những biệt danh để đời.

 Số học sinh không đông, công việc ghi danh cũng sắp hoàn tất, tôi mới có dịp nhận diện một người mà từ đầu, vì là một thanh niên, tôi đã đặc biệt lưu ý. Số phụ huynh đến hôm nay hầu hết đều là cha mẹ lớn tuổi, hoặc một vài anh chị lại còn quá nhỏ và đều là nông dân ăn mặc theo kiểu thôn quê, mộc mạc chất phác, chỉ có một người, một người con gái, một người con gái đẹp giữa cõi hồng trần. Trang phục của cô, lối chảy tóc của cô, đôi tay trắng nuột chắc chưa bao giờ đụng tới cái liềm cắt lúa, đôi chân nhỏ xinh xắn trong đôi guốc kiểu chắc cũng chưa bao giờ lội xuống ruộng, đã làm cho tôi quên mất công việc tôi đang làm. Mãi lo nhìn phụ huynh nầy mà không ngó ngàng gì đến cô học trò của tôi đang trố mắt nhìn tôi mà tôi cũng quên mất là tôi đang thu nhận học trò.. Ba hồn chín vía của tôi đâu rồi. Kịp khi có tiếng:

 - Thưa Thầy, em của em tên Ỷ Lang - Kiều Ỷ Lang - sanh ngày… tháng… năm 193..

 Tôi rất đỗi ngạc nhiên vì từ lúc bắt đầu đến giờ chưa có một người nào khai lý lịch con em mình rạch ròi như vậy. Tôi  bị cô gái nầy thôi miên, nên mặc dù cô đã nói hết những điều tôi cần mà khổ nỗi tôi có nghe có nhớ gì đâu. Tôi trở nên vụng về lúng túng. May quá tôi lấy lại được bình tĩnh và áp dụng khoa sư phạm bằng phương pháp “dục huỡn cầu mưu*.” Tôi cố kéo dài:

 - Em Lan…

 Cô gái đỡ lời:

 - Ỷ Lang, Lang có “g” thưa thầy.

 Tôi lại tiếp:

 - Họ…

 - Họ Kiều, Kiều Ỷ Lang.

 Tôi buộc miệng khen:

 - Trời ơi tên gì mà đẹp dữ vậy!

 Tôi chấm dứt chiến thuật lấy địch đánh địch của tôi bằng cách tiếp tục:

 - … sinh ngày… tháng... năm…

 Cô gái vô tình bổ túc những điều tôi cần biết một cách bất đắc dĩ. Cô đưa em vào chỗ ngồi xong trở ra cổng trường về một nước, không đoái nhìn lại ông thầy của em mình trong khi ông thầy mãi nhìn theo người đẹp mà quên đánh hồi trống nhập học khai giảng, cũng là hồi trống trường đầu tiên trong đời dạy học của tôi. Tuổi đôi mươi trăng xế của tôi vào đời sao mà tàn tệ như vậy!

 Trời thương, mấy tháng đầu nghề dạy học của tôi cũng trôi qua suôn sẻ. Học sinh xem chừng cũng vui vì có ông thầy trẻ. Phụ huynh có vẻ hài lòng vì thầy giáo... coi bộ cũng hiền. Ngôi làng tôi đến dạy xem ra trù phú, bên sông bên lộ, vườn tược sum suê, ruộng đồng phì nhiêu, nhà cửa sung túc… cho nên có khá nhiều cô gái đẹp lại có học thức. Trường tôi lại nằm bên vệ đường chính dẫn lên chợ, nên sáng nào các cô gái đi chợ thường hay nhìn vào trường không biết vô tình hay cố ý. Nhưng dù sao tôi cũng vô cùng đắc ý và nghĩ lại thấy thương hại cho mấy thằng bạn tôi vô phước bị bổ đến những nơi khỉ ho cò gáy.

Lật bật tôi dạy ở đây cũng gần nửa năm. Gió bấc non đã về. Trời bắt đầu se lạnh. Mỗi ngày cơm nước chiều xong, tôi xách xe đạp xuống Lộ Ngang nơi đây có một ngã tư, đường chính của làng cắt ngang với con đường ra Bến Cát và đoạn kia đi về xã Thới Lai. Tuy là lộ đất nhưng cao ráo, nước mưa chảy hết xuống ruộng nên cỏ cú mọc xanh rờn quanh năm. Trên đường là những rặng trâm bầu, lác đác những cây trâm tàn xanh mươn mướt khiến cho cánh đồng bát ngát đỡ trơ trọi. Bốn bên là ruộng lúa, lúc nầy lúa chín sắp gặt nên thoang thoảng mùi lúa mới.

 Tôi dựng xe bên lộ, ngồi trên rễ một cây trâm nhìn về phía chân trời tây bảng lảng hoàng hôn. Những cánh cò trễ nải đang sải cánh về tổ lướt ngang phần đỏ chói của mặt trời sắp lặn tạo nên một mảng trời chiều vừa hoành tráng vừa thơ mộng. Chiều nào cũng vậy, đường về chiều ít ai qua lại, tôi vu vơ ca hát mấy câu, tự mình thưởng thức, lòng lâng lâng vui sướng giữa cảnh trời đất sắp sang đông.

 Chạng vạng tối, những côn trùng của đồng ruộng bắt đầu trỗi giọng. Như một giàn nhạc hòa tấu có bàn tay vô hình điều khiển, khúc mở đầu rụt rè, chậm chậm, thưa thớt, với một vài điệu rời rạc… dần dần to hơn, dồn dập hơn. Như bắt được nhịp, những âm thanh trầm bổng khác nhập cuộc để như một dàn đại hòa tấu đi đến đoạn chính của một dạ khúc đồng quê tuyệt vời. Lần nào cũng vậy, tôi đợi cho đến khi khúc nhạc lên đến đỉnh cao của những thanh âm hòa quỵên với nhau thành một thứ âm thanh của đất trời tôi mới lững thững lấy xe ra về.

 Như vậy, cho đến một hôm, như thường lệ tôi đang ngắm trời trăng mây nước thì từ đàng xa có hình dáng một người con gái đi về phía tôi. Cô đi ngược lại những tia nắng vàng vọt của mặt trời chiều, tạo nên một bóng hình huyền ảo. Đôi chân nhịp nhàng bước đều đặn, mạnh dạn nhưng không thiếu phần duyên dáng, lần tiến đến gần chỗ tôi ngồi. Chợt nhận ra bên đường có người, cô tránh sang một bên rồi tiếp tục đi. Tôi cố nhìn theo người lữ hành cảm thấy có một cái gì quen quen, nhớ nhớ nhưng mãi không có trong ký ức. Nhưng dù sao buổi dạo mát hôm nay có dịp diện kiến một mỹ nhân chẳng là đáng nhớ lắm sao.

 Chiều hôm sau cũng vào giờ ấy, cũng nơi gốc trâm bầu ấy, tôi đang nhớ lại cuộc gặp gỡ hôm qua và vái trời cho ngày hôm nay người đẹp trở lại nếu có duyên phần. Lòng chân thành của tôi có lẽ làm xúc động đến đấng thiêng liêng nào đó nên hiện thực là đây, cô em đã xuất hiện từ xa và đường xưa dẫn lối, cô em đi ngang tôi và đoạn phim chiếu ngày hôm qua tái diễn với hai diễn viên, vẫn không có diễn xuất nào khác.

 Rồi  chiều hôm sau nữa, ngồi chờ đợi bên gốc trâm bầu, tôi bỗng ngâm nga một câu thơ trong bài “Tình tuyệt vọng” của nhà thi sĩ Félix d’Arvers Pháp đã được Khái Hưng dịch ra: … “Nhìn ta như thể nhìn người không quen”. Nhưng đúng theo số tử vi, tôi có số đào hoa, lần nầy cô dừng lại khẽ nghiêng đầu chào tôi với hai tiếng:

 - Thưa thầy.

 Tôi lính quýnh không biết phản ứng thế nào thì cô đã đi xa trong sự tiếc nuối và tự trách mình vụng về. Nhưng dù sao đêm về tôi ngủ với nhiều mộng đẹp.

 Lại chiều hôm sau tôi đi sớm hơn một chút. Ơn trời, tôi không phải chờ lâu, từ đàng kia bóng hồng tiến đến nơi có một kẻ đang chờ với trái tim đập nhanh, với đôi tay như thừa thải, với đôi môi mấp máy. Cô đến gần tôi, tôi đứng lên chận đường như kẻ đón đường đòi nợ. Cô chào tôi giống như một đứa học trò:

 - Thưa thầy.

 Tôi lặp bặp một câu khá vô duyên:

 - Cô đi đâu vậy?

 - Em đi thăm người chị ở Bến Cát

 Tôi muốn hỏi tiếp: “Đi thăm gì mà mỗi ngày vậy?” Nhưng may quá thần khẩu chận tôi lại đúng lúc. Trời độ nên cô nói:

 - Thầy quên em rồi sao? Em là chị của Ỷ Lang, em đưa Ỷ Lang vào học đó.

 À thì ra hổm rày tôi cứ mang máng nhớ một người mà ngày tựu trường đã để trong tôi một hình bóng khó phai. Thế là cái đoản tính của tôi không bắt nhịp được với con tim của tôi. Tôi hoàn hồn nên mạnh dạn nói:

 - Tôi nhớ ra rồi. Ngày hôm ấy cô là người đẹp nhất.

 Lại một câu nịnh đầm vô duyên. Ngày đó toàn là các cha mẹ học sinh đều lớn tuổi có ai là thiếu nữ đâu mà đẹp nhứt đẹp nhì. Không biết cô có nhận định cái « vô dang » của tôi không, nhưng cô nói:

 - Cám ơn thầy

 Rồi chưa chi đã:

 - Thưa thầy em đi.

 Tôi muốn giăng tay cản cô đi, nhưng thấy trơ trẽn quá nên đành câm như hến nhìn theo. Bỗng nhiên cô dừng lại nhìn vào mắt tôi hỏi:

 - Ngày mai Thầy có ra đây không?

 Tôi sung sướng đáp ngay:

 - Chiều mai tôi chờ cô ở đây.

 Một cuộc hẹn hò đầu tiên của đời tôi sao mà chóng vánh, êm đềm, thơ mộng quá. Tôi muốn hát lên một bài hay ít ra một câu gì đó. Và tôi đã hát giữa cánh đồng bao la bát ngát như rộng mở đón tôi vào hạnh phúc :

 “Đời ta bao tươi vui như hoa hồng thắm,
Bao chim đua hót trong mây Xuân về trong khóm cây....” (Xuân về. Hoàng Quý)

 Xuân thực sự đã về trong tôi, đêm về không ngủ được chỉ trông đến giờ cuộc hẹn đầu đời. Nhưng tôi bỗng nhớ ra là ngày hôm sau tức là ngày Chúa nhựt tôi phải về thăm gia đình theo thường lệ. Nhưng tự nhũ, thôi chữ hiếu để một bên, định bụng sẽ về thăm bù lại một ngày nào đó.

 Lần gặp gỡ nầy tôi tự tin hơn nên chững chạc hơn nhiều. Tôi nhìn sâu vào đôi mắt cô, nhìn gương mặt khả ái của cô, nhìn mái tóc đen huyền phủ bờ vai của cô… tôi tự cho mình là con người tốt phước. Cô trầm tĩnh hơn tôi, đôi  mắt không còn xa lạ nữa ánh lên một cái gì đó quyến rũ, mời gọi, khiêu khích. Tôi chập chờn như trong cơn mê và lặn chìm trong ánh mắt của người con gái. Bỗng cô đánh thức tôi:

 - Anh chờ em có lâu không?

 Đã anh em rồi, tôi mát ruột mát gan làm sao nên mạnh dạn hơn:

 - Mình lại đằng nầy ngồi đi.

 Cô ngoan ngoãn theo tôi. Chúng tôi ngồi trên một gộp đất phủ cỏ xanh, dưới tàn một cây trâm xanh mướt, nhìn ra cánh đồng vàng ối thoang thoảng mùi lúa chín. Cô chọn một chỗ ngồi vẫn giữ khoảng cách khá xa với tôi. Nhưng mấy đứa bạn tôi có dạy tôi “con trai phải chủ động”, nên tôi xích lại một chút, không thấy phản ứng, lại một chút nữa, cô vẫn ngồi yên.

 - Cô tên chi?

 - Em tên Diệu Lang.

 Tôi đỡ lời:

 - Kiều Diệu Lang, tên đẹp quá phải không?  Diệu Lang, cô đẹp lắm.

  - Cám ơn anh

 Rồi cô rụt rè sửa lại:

 - Em chớ sao lại cô.

 Tiếng em để gọi người yêu đầu tiên sao mà tha thiết đến như vậy. Câu chuyện giữa hai người mới yêu nhau sao mà rời rạc quá. Tôi chỉ biết loanh quanh qua mấy câu nói về bé Ỷ Lang chăm học, ngoan ngoãn, lễ phép… Còn Diệu Lang cũng không hơn vì tôi, tay luôn ném những mảnh đất vụn xuống ruộng. Nhưng dù sao tôi vẫn thấy được ngồi bên cô gái đẹp như thế nầy kể ra cũng hạnh phúc lắm rồi. Tuy nhiên vẫn thấy thiếu thiếu một cái gì.

 Bỗng tôi chợt nhớ ra, cũng mấy thằng bạn quí của tôi, không biết chúng học ở đâu, dạy tôi: “Đàn ông phải biết tấn công”. Nên tôi làm như vô tình chạm vào tay em. Em không giựt tay lại mà dường như cố tình để nguyên trạng. Tôi mạnh dạn nắm tay em. Em vẫn để như vậy. Có điều tay em sao nóng hổi còn tay tôi lại lạnh ngắt. Bầu nhiệt huyết của tuổi hai mươi đã giúp cho tôi thêm phần can đảm:

 - Anh yêu em, Diệu Lang.

 Không thấy trả lời. Tôi lặp lại. Cũng không có câu trả lời, tuy nhiên tay em vẫn nằm trọn trong tay tôi. Tôi lại hỏi, em không trả lời mà nói:

 - Đây nè, anh còn muốn gì?

 Nửa vế trước « đây nè » làm ấm lòng tôi còn nửa vế sau… anh còn muốn gì? Muốn gì? Cái vụ nầy mấy thằng bạn tôi hoặc là nó dốt hay có thể chúng giấu tôi, nên không có mách nước cho tôi. Quả thật tôi có biết muốn gì đâu. Chỉ biết gặp em, một người con gái, trong tuổi đầu đời, làm quen với nhau, thân nhau, thương nhau, nhớ nhau… còn thì mơ hồ, bảng lảng…phiêu diêu....

 Trời tối dần, trăng non đã xuống khỏi ngọn tre, nơi chúng tôi ngồi lại vắng vẻ, hơn nữa, giờ nầy ở thôn quê mấy ai ra đường ngoại trừ những kẻ yêu nhau, làm cho tôi can đảm hơn, trái tim cũng đập mạnh hơn. Tôi choàng tay lên vai em và đặt một nụ hôn trên trán em, cái hôn đầu tiên của người con trai với một người con gái  nhưng tôi không cảm nhận được nó khác hơn cái hôn của tôi với đứa em tôi khi nhỏ ở chỗ nào. Nhưng dưới bóng trăng tôi thấy vẻ mặt em, đôi mắt em, đôi môi em… toát lên một cái gì đó rạng rỡ, long lanh, nóng bỏng… tôi mới thấy lòng mình rạo rực khó tả.

 Trong một lần gặp gỡ sau vào một đêm không trăng sao, chúng tôi ngồi bên nhau thân mật hơn, gắn bó hơn… sau khi có một vài lời thề non hẹn biển, hẹn ước keo sơn cho tương lai tôi có quyền được âu yếm hơn. Tuy nhiên tôi cảm thấy có một cái gì đó không ổn, không được bình thường, nhưng điều đó đối với tôi còn quá mơ hồ để nhận định nó là cái gì? Vì trời không lạnh mà sao em mặc khá nhiều áo, từ áo trong áo giữa ra áo ngoài ba bốn lớp. Tôi có cảm tưởng là em mặc áo giáp để ra trận hay lãng mạn hơn là những cô gái Nhựt mặc bộ ki-mô-nô truyền thống để đi chùa..

 Có một lần, nói có người khuất mặt làm chứng, tôi chạm vào, nói thế nào cho phải đây, vào thắt lưng của em. Một vật gì khá to dường như bằng vải se và gút lại. Tôi rất tiếc tôi không là nhà văn, càng không phải là nhà văn tả chân mà lại là một nhà giáo nên đoạn nầy tôi không thể viết rõ ràng, dễ hiểu hơn được. Tôi phải vận dụng vừa trí thông minh, vừa óc trinh thám kể cả năng khiếu tưởng tượng của tôi để hiểu được là em đã thắt lưng em bằng sợi dây vải hằng mấy chục gút để nó biến thành một củ năng cứng ngắt. Giá có nhà ảo thuật D. Copperfield muốn mở ra cai thắt lưng nầy cũng khó.

 Lúc bấy giờ làm gì có dây thun, phẹt-mơ-tuya hay nút tây nút u gì cho cam chỉ có một thứ dụng cụ « trời ơi » đó mà thôi, vừa tiện lợi vừa rẻ tiền vừa chắc chắn. Đấy, người yêu của tôi như vậy, tôi không có gì để trách cả. Có điều, sự việc nầy khiến tôi nhớ một câu chuyện trong chiến tranh lần thứ nhứt ở Âu châu, Chuyện nầy không liên quan gì đến yêu đương cả, thế mà nó là bài học bằng vàng cho tôi lúc bấy giờ và cho cả những bạn trẻ mới lăm le vào con đường yêu với đương..

 Số là quân Pháp trong thế chiến lần I với Đức, để phòng thủ có bố trí một chiến lũy vô cùng kiên cố, Chiến lũy Maginot mà họ lấy làm tự hào. Nhưng sau đó chiến lũy nầy bị quân Đức chọc thủng, phá hủy tan tành. Vị tướng lãnh Đức đã nói: Không có một chiến lũy nào kiên cố cả, chỉ có ta không biết chỗ yếu của nó thôi. Còn tôi không phải là tướng lãnh đó chỉ là một thầy giáo tập tễnh vào đời, tập tễnh yêu đương, nên chiến lũy của tôi vẫn được bảo vệ vững chắc, còn nguyên vẹn. Thôi thì tôi đành bằng lòng với hạnh phúc mà em đã dành cho tôi, chiều chiều ngồi bên em được nghe em nói những lời lẽ êm đẹp, được nghe em hát những lời ca  tình tứ.

 Cũng trong chừng mực đó những cuộc hội ngộ đều đặn của chúng tôi ngoài những lời ca tiếng hát cho nhau, những câu chuyện về việc học hành của bé Ỷ Lang, thỉnh thoảng có trao đổi nhau những chiếc hôn thơm tho. Thực sự tôi đã yêu Diệu Lang lắm rồi, ngày ngày đi dạy trông đến chiều để gặp em, vừa chia tay đã thấy nhớ, ngày chúa nhựt về quê chưa chi đã thấy cồn cào ruột gan.

 Ngày qua ngày, những con ve sầu trên ngọn cao vút của các cây sao bên Đình đã cất tiếng ra rả báo hiệu mùa hè đã về, có nghĩa là sắp đến ngày bãi trường cũng có nghĩa là ngày tôi và em sẽ xa nhau dù trong hai tháng.  Cái buồn của buổi chia tay với các em học sinh ban sáng vẫn còn đeo đẳng tôi mãi đến chiều khi tôi đến nơi thường lệ để gặp Diệu Lang. Hôm nay em là người đến trước tôi. Từ xa tôi đã thấy em nhìn cánh đồng trơ gốc rạ, ném vu vơ những hòn đất vụn. Tôi đến và ngồi cạnh em, em không quay lại, mắt vẫn xa xôi nhìn vào khoảng không của bầu trời  chiều ráng nắng. Tôi nắm tay em. Em ngả đầu vào vai tôi. Tiếng ễnh ương từng chập trỗi lên giữa cái im lặng của chúng tôi sao mà áo não quá.

 Em lần trong túi móc ra một vật gói trong lớp giấy bông dúi vào tay tôi. Tôi mở ra, mùi nước hoa lâng lâng, một chiếc khăn tay lụa trắng, viền xanh, trong một góc có thêu hai con chim đậu trên cành mai có hoa vàng,  đầu châu lại như cùng song ca một bản tình ca. Tôi hôn vào chiếc khăn và hôn em để kịp nhận thấy đôi mắt em nhạt nhòa nước mắt. Thì ra em đã khóc tự lúc nào. Tôi cũng đau buồn không kém nên cố gượng nói với em:

 - Hè có hai tháng, rồi anh sẽ lại trở xuống dạy. Lại nữa nhà mình có xa gì đâu năm ba hôm anh lại xuống thăm em.

 Em vẫn khóc… rồi bật thành tiếng. Tôi cố dỗ dành nhưng nỗi buồn của em dường như nỗi buồn của em không thể dùng lời mà xóa được. Tôi cũng buồn không kém gì em. Tôi cũng muốn khóc theo em nhưng dường như nước mắt của tôi thiếu một cái gì đó để có thể kết tụ được. Thật tình, tôi không hiểu tại sao tôi yêu em đến thế mà buổi chia tay về phần tôi lại thiếu chất lâm ly ?

 Trong thời gian nghỉ hè mặc dù tôi vẫn nhớ Diệu Lang, nhưng lần lựa tự hẹn với mình ngày nầy qua ngày khác để rồi không có dịp xuống thăm người yêu. Đến ngày tựu trường nhằm vào thời điểm « Mùa thu rồi, ngày hăm ba. Ta đi theo tiếng kêu sơn hà..... » có nghĩa là chiến tranh, còn tôi, tôi lại đi theo lịnh bổ nhiệm đến một nhiệm sở khác rồi năm sau lại đến một nhiệm sở khác.

 Qua ba mùa khai giảng tôi vẫn không có tin tức nào cho em, lẽ tức nhiên em cũng không có tin tức gì cho tôi vì đối với em, tôi quả là chim trời cá nước. Nhưng em có biết đâu mỗi lần ghi danh học sinh vào học cho kỳ khai giảng mới là hình ảnh em nắm tay Ỷ Lang trình diện xuất hiện mãi trong tôi.

 Do vậy, ngày tựu trường nào cũng khơi dậy trong tôi một kỷ niệm buồn man mác, nhớ nhớ, thương thương. Ỷ Lang, em lên lớp mấy rồi, chị em hiện giờ ở đâu, chiều chiều có đi Bến Cát để thăm chị nữa không? Diệu Lang, em có ra Lộ Ngang nơi chúng ta thường ngồi vào các buổi chiều, để biết là sáng hôm sau buổi chia tay, trên đường về nhà, anh đã ghé  nơi  đó khắc vào gốc cây trâm hai chữ Diệu Lang… Thật sự tôi chưa tìm ra mà đã đánh mất rồi cái gì đó của tuổi đầu đời thơ mộng, yêu đương.

 Cho đến một hôm, tôi nhận được một phong thơ không có địa chỉ của người gởi, nhưng tuồng chữ tròn trịa đều đặn nắn nót… đánh thức kỷ niệm ba năm qua. Tôi hồi hộp đọc thơ:

 Vang Quới, … ngày… tháng... năm 194…

 Anh kính yêu.

 Anh ngạc nhiên lắm khi đọc thơ em phải không? Nhưng em thì không. Vì ba năm qua, năm nào, tháng nào, ngày nào em cũng nhớ anh. Đi ngang trường học vẫn biết không có anh, em vẫn quay mặt vào tìm. Qua Lộ Ngang vẫn mường tượng anh ngồi đó với em, một hôm không dằn được, em vào nơi chỗ chúng ta thường ngồi để được thấy anh có khắc hai chữ Diệu Lang vào cây trâm và em đã khóc… Anh đổi đi trường nào em cũng biết. Em mãi dõi theo bước chân anh trong ba năm dài.

 Anh, má em biết chúng ta thương nhau. Má không ngăn vì má nói má thích có thằng rễ làm thầy giáo lắm. Má cho là thầy giáo trí thức, đàng hoàng, thật thà, chung thủy. Cho nên mỗi lần em đi gặp anh, má không rầy mà còn dạy bảo em.

 Má em người Hoa, truyền thống đạo đức còn ăn sâu trong tâm hồn. Cho nên từ nhỏ má đã dặn dò không ngớt: con gái phải biết giữ gìn, cái giá trị lớn nhứt là phải “đàng hoàng” từ đàng hoàng em viết trong ngoặc kép, nên ra đường phải ăn mặc kín đáo, đừng “phô trương” cũng trong ngoặc kép… rồi má còn dạy em nên xem má mà làm gương. Hồi xưa ở bên Tàu, bà ngoại thường căn dặn má làm như vầy, như vầy… mỗi khi đi ra ngoài kể cả khi má đã được làm lễ hỏi với ba rồi. Và em đã vâng theo lời má mặc dù chắc không chuẩn mực lắm.

 Ròi từ khi chúng ta chia tay mà anh thì biền biệt bóng chim tăm cá, em bây giờ đã lớn, em đã hiểu ra ít nhiều. Má cũng đã hiểu được nên có lần hỏi em: lâu quá sao không thấy anh xuống chơi. Em thưa với má là em cũng không biết tại sao anh bặt tin, nhưng em biết một điều là anh thương em lắm lại nữa anh là người đàng hoàng, từ đàng hoàng nầy không có trong ngoặc kép. Má nghe qua chợt thở dài bỏ ra nhà sau. Viết đến đây em thấy tội nghiệp anh quá mà cũng tội nghiệp cho em nữa phải không anh?

 Tháng sau là đám cưới của em rồi. Anh có về dự lễ cưới em không? Mà thôi đừng về anh nhé. Về làm gì phải không anh ? Má vẫn thương anh. Ỷ Lang nhắc anh mãi. Cây trâm anh khắc tên em chưa liền da, mỗi lần nhớ anh, em xuống đó đọc tên em rồi khóc.

 Em cầu mong anh tìm được một người yêu đúng nghĩa của nó.

 Như mọi bức thơ tình, anh cho phép em viết lần cuối, hai chữ “hôn anh”

 Em Diệu Lang.

Tôi thẫn thờ xếp lại lá thơ trong khi đôi mắt tôi hai dòng lệ tuôn rơi. Tôi mới hiểu tại sao lúc chia tay với Diệu Lang ba năm trước, Diệu Lang đã khóc với tôi còn tôi thì chưa đủ lý do để khóc. Còn nay, Diệu Lang sắp sửa lên xe hoa có khóc chăng, nếu có chắc chỉ là nước mắt của cô dâu. Còn tôi, những giọt nước mắt bây giờ, tôi biết chắc là tôi khóc cho tôi, cho tuổi thanh xuân của tôi và cho cả cuộc tình đầu đời của tôi./-