Phản Biện và Tranh Luận

______________
Chân Diện Mục

Phản biện là phản đối một ‎ ý kiến naò đó , một bài viết naò đó , thậm chí cả những điều từ lâu đã được rất nhiều người công nhận

     Điều này người Âu mỹ vượt chúng ta quá xa , quá xa .

Ông Ga li le nóí traí đất quay là xúc phạm đến giaó chủ và giaó hội thiên chuá . Nhưng một số tín đồ ngoan đaọ vẫn công nhận Ga li le

       Cách mạng dân chủ ở Pháp năm 1789 đã bị một số trí thức , quí‎ tộc chê bai . Nhưng Cách Mạng vẫn cho người ta được tự do ngôn luận .

De Gaule là cưú tinh cuả Pháp thời thế chiến II nhưng vẫn bị một số người chống đối .

       Trong Toán Học , một học trò phát minh một định l‎ý ngược hẳn với định lý cuả thầy . Định l‎ý‎ cuả thầy không dùng được nưã , bỏ đi .Nhưng học trò vẫn nhớ ơn , noí rằng : chính vì tôi nghĩ đến định lý cuả thầy mà phát minh ra định lý cuả tôi ! Thầy rất lấy làm hãnh diện. Và đời sau, nhiều người khi nóí đến định l‎ý‎ cuả trò thường noí đến định l‎ý‎ cuả thầy .

       Ở Việt Nam, Cụ Phan Khôi đã viết trên baó phản đối ý kiến một người bạn thân cuả cha . Nhiều người đã cho là một sự hỗn xược , nhưng cụ Phan đã tranh luận vì học thuật chứ không chủ ‎ xúc phạm vị " Thế Bá "  đó .

       Cụ Buì Kỷ là một học giả uyên thâm Hán Học. Nhưng gần đây có người phản biện một câu trong Bình Ngô Đaị Cáo . Cụ dịch là "Cơn gió to trút sạch lá khô, tổ kiến hổng sụt toang đê cũ" Cảỉ chính laị là "Cơn gió to trút sạch lá khô, nước đê vỡ cuốn phăng đàn kiến". Tôi thấy dường như người công bố điều này không uyên thâm Hán học cho lắm! Có thể ông ta là đệ tử cuả cụ Nguyễn tường Phượng hay cụ Lê Thước ...  mà các vị này không muốn mất lòng bạn, nên cho đệ tử hay ...để sau này phổ biến.. (!)

       Không hiểu sao dân ta càng ngày càng quan liêu, rất ghét những người phản biện, nhất là phản biện các ông lớn, anh lớn. Thời Nhân Văn Giai Phẩm cụ Phan Khôi viết những baì như "Phê bình nhứt định là khó" ....Thì bị người ta bịt miệng laị .

       Gần đây, khi một vị đầu ngành Sử Học sang Pháp và hãnh diện mang về một bản Đaị Việt Sử K‎ý‎ Toàn Thư mà ông ta cho là bản thời Chính Hoà. Khi một tay sử học trẻ tuổi phản biện ... cho là không phaỉ bản thời Chính Hoà thì liền bị ông lớn sử học đáp laị một bàì với giọng "cả vú lấp miệng em"

       Ôi! Bản thời Chính Hoà mà sao có những tên huyện mới đặt thời ...  Tự Đức !

Tôi thật không thích chút nào cái kiểu tranh luận này! Gần 20 năm sau hình như người ta vẫn để ‎ý và chê bai nhà nghiên cứu lịch sử trẻ này ( nay không còn trẻ ):  Dù thế naò thì chuyện Trò "ĐÁNH" Thầy cũng không thể chấp nhận được (!)

       Ôi ! Người ta tranh luận không vì học thuật, mà coi tranh luận như chuyện đấu đá, tranh điạ vị, tranh hơi tức khí! Thaỏ naò ta không mở mày mở mặt ra được!

       Tôi là một laõ hủ đã lớn tuổi rồi ! Tôi không thích trò chơi vô bổ mà chỉ thích chuyện văn chương, văn học.

      Đọc những baì , những cuốn sách về văn chương cổ không khoỉ buồn đến đau lòng . Trên baó bây giờ có Cô Tú mở " Quán mắc cỡ",  nhưng cô ( hay ông ) ta chỉ vạch ra những sai lầm cuả các tác giả vô danh trên những tờ baó lá cải, chứ cô (ông) ta chưa đụng tới những điều lớn hơn cuả những tác giả lớn hơn!

       Tôi thấy nhiều tác giả lớn, rất lớn đã có trình độ thấp và noí ra, viết ra những điều sai bét! Một vị lãnh đaọ ngành văn nghệ, khi về Hà Tĩnh đã noí: Nguyễn công Trứ đang làm đaị Thần, bị cách tuột làm lính, nhờ có Nguyễn Nghiễm xin cho khỏỉ tội!  ..... Vị Lãnh Đaọ này không biết rằng khi đó Nguyễn Nghiễm đã chết từ lâu.

       Một tác giả cổ học tên tuổi dịch và chú thích "Thiền Uyển Tập Anh".  Tới câu "Chẳng phaỉ Tề Quân Khách, sao hay biển cá to". Ông ta chú thích: Tề Quân là vua Thuỷ Tề. Ông ta không biết Tề Quân  khách là vị khách cuả Tề Quân: Tĩnh Quách Quân. Tĩnh Quách Quân nước Tề muốn xây thành to, kiên cố ở đất Tiết, không cho ai can. Có người khách đến xin yết kiến: Tôi xin chỉ noí ba tiếng thôi, nếu tôi noí quá ba tiếng, xin cứ luộc tôi đi.

       - Nóí đi

        -Ngài chẳng thấy con cá to ở biển lớn chăng, câu lưới chẳng làm gì được nó, nhưng nếu nó sa vaò chỗ cạn thì con kiến cũng có thể làm haị nó ... Ngài có muôn dân , được lòng dân thì cũng như con cá to vẫy vùng ngoaì biển lớn. Nhưng nếu ngài mất lòng dân thì dù có xây thành cao tới tận trời cũng vô ích ...

       Có một vị, chắc cũng học giả chứ chẳng nhỏ, chú thích Đaị Việt Sử K‎ý‎ Toàn Thư (đụng tới chính sử cuả Đaị Việt là chuyện lớn rồi đó nhen ) noí ông Trịnh Giang chết về bịnh đau tim. Trật rồi đó nghen ! Không nên để những người trình độ thấp chú thích những cuốn sử lớn như thế . Chữ Tâm là Tim thì ai chả biết. Nhưng Tâm cũng là lòng . Còn Tâm Tật không phaỉ đau tim, đau lòng mà là bịnh Tâm Thần (điên khùng).  Ông Trịnh Giang nghe lời Hoàng công Phụ, ăn chơi xa hoa, dâm dật, hãm haị anh em, công thần ... điên khùng !

       Gần đây, có hai vị cũng có bằng cấp, tên tuổi, một vị từng làm tới bộ trưởng Giáo Dục, dịch và chú thích thơ Nguyễn Thông .  Baì "Đàn Anh Vũ"  được dịch là "Tiếng Hát Chim Anh Vũ". Các vị đó cũng có tư duy, cũng có lô gíc đó chớ. Chắc các vị nghĩ rằng : con chim két nó không có tay, không có tay thì không thể đàn, vậy chắc là nó hát.  Các vị đó đâu biết rằng Nguyễn Thông rất ghét các quan trong triều chỉ biết noí như két chứ không làm gì cả. Thế nên Nguyễn Thông Đàn Hặc tuị két . Đàn = là Đàn Hặc, Kể tội !

       Người có công tâm ắt sẽ tranh luận một cách vô tư, tranh luận để tìm ra lẽ phải, sự thật, không chê bai, đả kích ai. Nếu tranh luận chỉ tìm cách đấu đá, hạ bệ, lôi người này xuống, kéo người kia lên vì bè cánh, vì lợi, vì danh thì không phaỉ là tranh luận đúng đắn .

       Hồi bé tôi học Chinh Phụ Ngâm và Cung Oán Ngâm Khúc, tôi rất thần tượng các vị Vân Bình Tôn thất Lương và Thi Nham Đinh gia Thuyết , những học giả uyên bác . Nhưng tôi vẫn phản biện, naò phaỉ không kính trọng các vị. Trong bản diễn từ chữ Nôm ra Quốc Ngữ, có câu thơ cuả Ôn Như Hầu được phiên ra quốc ngữ là :

                                       Vườn xuân bướm hãy còn raò

                            Thấy hoa mà chẳng lối vaò tìm hương

Tôi nghĩ Ôn Như Hầu viết "dúi vào " chứ không viết "lối vaò"  (Một chữ Nôm có thể đọc là dúi hay lối cũng được ), có lẽ nhiều vị cho chữ duí là dung tục, thô tục chăng ? Tôi nghĩ chữ dúí ở đây chỉ có nghiã là vội vã nhào vô, đâm đầu vô .

       Thưa qu‎ vị: Làm sao mà con bướm nó lấy cây raò laị vườn hoa ... rồi ở ngoài tìm maĩ không có lối vô (???) . Chữ RÀO xưa có nghiã là RÀO ĐÓN, E DÈ !  Con bướm nó còn e dè vườn xuân. Thất đẹp quá, thơm quá mà không dám vội vàng nhào vô.

       Đã bao năm trời, các nhà phiên âm, chú giải, các giaó sư giảng cho học sinh vẫn giảng là "lối vaò".  Tôi phản biện là chỉ muốn phân tích, suy gẫm để tìm ra sự thật, chuyện thật, ‎lời‎ thật, câu thật .

       Nếu những lời trên đây có đụng chạm đến ai thì xin bỏ quá đi cho .

Tôi nào muốn nổi tiếng, muốn hơn người, chỉ muốn góp phần nhỏ bé vào Văn Học Việt Nam. Một nền văn học hiện đang quá xệ, xệ đến thảm haị

                                         Việt Nam mồng một tháng chạp năm Ngựa

                                                                20-1-2015

                                                                   C.D.M.