_________________
Trà Lũ
Năm
Con Gà 2017 Canada có nhiều niên tuế kỷ niệm: Thành phố Montreal miền nói tiếng
Pháp kỷ niệm 375 năm sinh nhật, Tổng Giáo Phận Công Giáo Toronto mừng 175 măm
thành lập, và quốc gia Canada chính thức mừng lễ quốc khánh 150 tuổi.
Tuy
là quốc gia còn trẻ, Canada đã đóng góp rất nhiều công sức cho nền hòa bình thế
giới. Trong thế chiến thứ nhất Canada đã tham chiến với 619.000 binh sĩ, trong
thế chiến thứ hai, với hơn một triệu binh sĩ. Sau hai thế chiến, Canada tưởng
đã làm xong việc góp phần bảo vệ hòa bình, ai ngờ chiến tranh Cao Ly đã xảy ra
năm 1950, Canada đã tham chiến dưới cờ Đồng Minh. Cuộc chiến này chấm dứt năm
1953, nhưng sau đó đã kéo Canada vào cuộc chiến Việt Nam. Canada không tham chiến
nhưng đã tham gia Ủy Hội Quốc Tế Kiểm Soát Đình Chiến từ tháng 7-1954. Trong cuộc
chiến tại VN này, Pháp tìm cách biến nó thành một mặt trận của thế giới tự do
chống lại cộng sản. Nga Xô và Trung Cộng ủng hộ hết mình giúp mặt trận Việt
Minh làm cho cuối cùng Pháp thua trận Điện Biên Phủ, và việc này dẫn tới Hội
Nghị Geneve 8-5-1954 chia đôi VN lấy vĩ tuyến 17 làm ranh giới. Các bên tham
chiến đồng ý ngưng bắn dưới sự giám sát của một Ủy hội quốc tế, gồm Ấn Độ, Ba
Lan và Canada. Ba vị đại diện ba nước này trong Ủy hội mang cấp bậc đại sứ. Vị
đại diện Canada là ông Sherwood Lett. Phái đoàn Canada trong Ủy Hội có 140 người,
gồm 120 quân nhân và 29 dân sự.
Theo
sử liệu, sau khi làm việc ít lâu, phái đoàn Canada đã trình Ủy Hội Quốc Tế và
công bố 3 điều này:
– Việt
Minh đã vi phạm nặng nề điều 14 của Hiệp Định là đàn áp và ngăn cản việc di cư
vào Nam của người dân miền Phát Diệm, Trà Lý, Ba Làng, Lưu Mỹ, Thuận Nghĩa, Xã
Đoài. Canada phản đối và lên án việc này.
– Bắc
Việt tố cáo “đồng bào miền Bắc bị cưỡng bách di cư vào Nam”, Canada cho điều
này là hoàn toàn vô căn cứ vì Canada đã tiếp xúc với hơn 25.000 người trong các
trại di cư thì không có một ai ngỏ ý muốn được trở về miền Bắc cả.
–
Canada tố cáo đích danh nhân viên Ấn Độ và Ba Lan đã thiếu vô tư và thiên vị Bắc
Việt.
Ngoài
ra, vì hạn 300 ngày cho việc di cư không đủ, Canada đã đề nghị thêm 2 tháng nữa,
cho đến ngày 20-7-1955. Việc này Ủy Hội đã chấp thuận. Rất nhiều đồng bào thoát
kịp miền Bắc vô được miền Nam vào phút chót là nhờ lời đề nghị gia hạn này của
Canada.
Canada
đã không thiết lập ngoại giao với cả 2 miền Việt Nam để bảo đảm tính cách vô tư
và trung lập của mình. Chính phủ Miền Nam luôn luôn ca ngợi Canada về sự công bằng
và tinh thần phục vụ hoà bình. Canada tuy không thiết lập ngoại giao với VNCH
nhưng đã cấp rất nhiều học bổng cho các du sinh qua chương trình Plan Colombo.
Trên
đây là vài nét sơ lược về việc Canada liên hệ tới VN qua hiệp định Geneve 1954.
Chưa hết. Từ năm 1960, Miền Bắc bắt đầu xâm chiếm Miền Nam gây ra chiến tranh
tàn khốc. Việc này dẫn đến hội nghị đình chiến ở Paris năm 1973, và một ủy hội
quốc tế kiểm soát đình chiến lại được đặt ra. Canada lại được mời tham gia Ủy
ban kiểm soát đình chiến lần nữa. Các văn phòng của Ủy Hội Kiểm Soát Đình chiến
có mặt khắp nơi.
Nghe
tôi nói đến đây thì ông bạn già ODP trong làng An Lạc của tôi đã cười ha ha rồi
nói: bác nói Canada trung lập, không nghiêng bên nào, nhưng có một trường hợp
Canada đã công khai nghiêng và xâm chiếm Việt Nam. Nghe đến đây thì ai cũng sửng
sốt vì việc này chưa hề nghe. Ai cũng hỏi: Việc gì vậy? Ông ODP lại cười nữa rồi
chỉ vào Anh John và Chị ba Biên Hòa:
–
Đây, ông này là biểu tượng Canada đã xâm chiếm Bà này là biểu tượng Việt Nam.
Rõ ràng chưa?
Cả
làng phá ra cười. Ừ, đúng quá. Quả là người Canada đã xâm chiếm người VN. Duyên
số thật chứ. Nếu không có Canada trong Ủy hội quốc tế kiểm soát đình chiến thì
làm gì có anh John ở VN. Anh John trong làng An Lạc của chúng tôi là nhân viên
trong phái đoàn Canada. Văn phòng của anh đặt tại Biên Hòa. Chị Ba là cô giáo
anh văn ở Biên Hòa được tuyển làm thông dịch cho phái đoàn. Anh John đã mê cô
giáo này ngay từ phút đầu. Anh đã cưới cô và đem cô về Canada xây tổ ấm. Hai
anh chị là giáo dân đạo đức của giáo xứ cha Paolo ở Toronto. Anh Chị và giáo xứ
đã bảo lãnh gia đình cụ Chánh từ trại tỵ nạn Mã Lai năm 1981, về sau cụ là tiên
chỉ làng An Lạc chúng tôi.
Chuyện
làng tôi thì còn dài lắm, tôi sẽ kể từ từ hầu các cụ về sau nha.
Trên
đây tôi có nhắc tới việc năm nay thành phố Montreal miền nói tiếng Pháp ở
Canada mừng 375 tuổi. Chuyện Montreal nhiều lắm vì ban đầu nó liên hệ tới ba
nhà thám hiểm da trắng từ Âu Châu sang đây, đó là John Cabot, Jacques Cartier và
Samuel de Champlain. Tôi nhớ nhất Jacques Cartier vì do cụ người Pháp này mà có
tên Canada. Sách kể rằng năm 1534 khi thám hiểm một miền sông St. Lawrence, cụ
Cartier gặp ông da đỏ bèn hỏi tên miền này. Cụ nói tiếng Pháp còn ông da dỏ nói
tiếng Iroquois, hai bên không hề hiểu nhau. Người da đỏ nghĩ rằng ông da trắng
này hỏi về nơi cư trú, anh ta liền chỉ mấy túp lều rồi nói: Kanata,
nghĩa là nhà của chúng tôi ở kia. Cụ Cartier lại nghĩ “kanata” là tên của miền
này nên cụ đã ghi tên này vào bản đồ của cụ. Tai cụ nghễng ngãng, người ta nói
Kanata mà cụ ghi là Canada. Tên Canada có gốc như vậy đó các bạn ạ.
Còn
thành phố Montreal có gốc từ một phái đoàn tu sĩ người Pháp xuất phát từ Paris
năm 1642. Thủ lãnh của đoàn là Paul de Maisonneuve. Họ đã đến miền Quebec là
nơi Jacques Cartier đã tìm ra. Đoàn có 40 người. Họ đã lập ra cơ sở truyền giáo
ở đây đầu tiên. Montreal mừng 375 năm là lấy gốc từ cuộc xuất phát lịch sử 1642
trên đây.
Riêng
thành phố Toronto thì Tổng Giáo Phận Công Giáo Toronto mừng 175 năm thành lập.
Nhà thờ Công giáo đầu tiên do người Âu Châu thiết lập là ở Windsor thuộc bang
Ontario năm 1767. Năm 1806 dân số Công giáo là 170 người. Giám mục Michael
Power là giám mục tiên khởi với nhà thờ chính tòa là St. Michael ở Toronto năm
1842. Mới đó mà nay đã 175 năm, nay đã 225 giáo xứ, đã 806 linh mục, đã 2 triệu
giáo dân. Xưa chỉ có một giám mục, còn hiện nay tổng giáo phận Toronto có một tổng
giám mục là Đức Hồng Y Thomas Collins và 4 giám mục phụ tá, trong đó có Đức Cha
Vincent Nguyễn Mạnh Hiếu gốc thuyền nhân tỵ nạn VN. Xin hết chuyện các ngày lễ
và xin kể tiếp về chuyện anh John với Chị Ba Biên Hòa. Ông ODP trêu chị là người
bị Canada xâm chiếm, chị trả lời là chị không bị xâm chiếm mà chị là người xâm
chiếm Canada, đã biến anh Canada này thành một người VN, từ tư tưởng, nếp sống
đến miếng ăn. Chứng cớ ư. Chị bảo nhiều lắm. Một cái gần nhất là bữa bún bò Huế
mà chị và hai cô Huế đãi làng tháng trước. Trong bữa này khi nghe có người nói
phở là món đặc trưng miền Bắc, bún bò Huế là món đặc trưng miền Trung và món hủ
tiếu là món đặc trưng miền Nam. Anh John nhà tôi đã lắc đầu bảo không phải vậy
vì hủ tiếu là món Tàu. Theo anh món đặc trưng miền Nam là món “canh chua cá
kho tộ”. Đồng ruộng miền Nam rộng mênh mông, lúa gạo ê hề, tôm cá ê hề, rau
cỏ ê hề. Dân miền Nam thò tay xuống ruộng là có gạo thổi cơm, thò tay xuống hồ
là bắt được cá, đưa tay ra vườn là hái được rau. Cho nên món cơm ăn với canh
chua cá kho tộ đương nhiên là món ăn hằng ngày của dân miền Nam.
Nhân
bữa họp làng tháng Sáu mừng lễ Các Người Cha, anh John người chồng Canada-bị-Việt-Nam-hoá
đã xin chị làm món miền Nam này đãi làng.
Dân
làng hoan hô hết cỡ. Ai cũng náo nức dành bụng ăn món đặc trưng. Bữa nay anh
John là người phụ bếp, có kinh không cơ chứ. Khi cả làng đã an vị thì anh chị
bưng thức ăn lên. Đầu tiên là tô canh chua rồi tới tộ cá, rồi tới cơm tám Nàng
Hương. Cơm nóng canh sốt, hương thơm ngào ngạt, quả là ngon. Ông ODP là người
rành và sành ăn nhất, tôi đã quan sát ông cách ăn canh. Ông đã lấy muỗm nếm nước
canh trước tiên. Ông nhâm nhi chút xíu rồi gật đầu khen canh ngon. Theo ông,
canh ngon là do nước canh. Ông nói nhỏ vào tai tôi: cũng như phở, nước có ngon
thì cả bát phở mới ngon. Các cụ có thích tô canh chua này không? Tôi thì thích
lắm, vì ngoài món chính là món cá, ta còn rất nhiều rau và gia vị. Nào me chua,
nào giá, cần tây, đậu bắp, cà chua, quế, ngò om, nào nước mắm, nào đường. Loại
cá “cat fish” luộc qua rồi bỏ vào nồi canh, chỉ mấy phút sau thấy cá ngon quá
vì vừa chín tới. Rồi tô cá kho tộ, vàng ửng, được kho với đường, hành khô và
tiêu đen.
Cả
làng vừa ăn vừa xuýt xoa khen Chị Ba hết lời. Ai cũng hỏi bí quyết của hai món
này. Chị vừa cười vừa tiết lộ. Em xin chia sẻ kinh nghiệm với mọi người: Tô
canh ngon là vì em dùng nước súp nấu phở, tô cá ngon là vì em nêm nước mắm với
chút xíu mật ong. À ha, cô Ba miền Nam giỏi quá hen!
Sang
phần tráng miệng, ai cũng đang thắc mắc không biết món tráng miệng đặc trưng của
miền Nam là gì. Sầu riêng chăng, mảng cầu chăng? Tất cả đều sai hết. Bữa nay
món tráng miệng là một món Bắc Kỳ ròng. Đó là món cơm rượu. Lâu lắm tôi chưa được
ăn món này. Không phải do Chị Ba làm mà do Cụ B.95. Cụ bảo chúng ta vừa qua Tết
Đoan Ngọ, trong tết này, ngày xưa các cụ cho con cháu ăn món cơm rượu để giết
sâu bọ. Bữa nay chúng ta ăn món này để nhớ lại quê hương ngày xưa.
Xin
tạ ơn Trời Phật, bữa nay cả làng được ăn món chính của miền Nam, rồi món phụ của
miền Bắc. Thiên đàng là đây, là bây giờ, chứ có ở đâu xa, phải không các cụ?
Rồi
sang phần tin thời sự. Anh John xin kể ngay: Bây giờ mở radio và TV toàn thấy
Vua Donald Trump. Người khen người chê loạn xà ngầu. Riêng phần tin VN thì có
chuyện Ngài Nguyễn Xuân Phúc, biệt danh “Ma dze Cờ Lờ Vờ”, sang chào vua Trump.
Các chuyện chào đón và diễn văn thì báo chí đã nói hết. Tôi chỉ thấy có điều
này đặc biệt. Đó là món quà thủ tướng VN tặng vua Hoa Kỳ: một cái đèn dầu hỏa.
Đèn này có trang trí hình cây lúa nước, và 2 lá cờ Việt Mỹ. Riêng lá cờ Mỹ thì
vẽ sai. Cờ Mỹ có 7 sọc đỏ, 4 sọc đỏ ngắn và 3 sọc đỏ dài. Thế nhưng cờ Mỹ do mấy
họa sĩ Hà Nội vẽ trên đèn thì 3 sọc đỏ ngắn và 4 sọc đỏ dài. Kỳ quá ha.
Nghe
đến đây thì Cụ Chánh lên tiếng:
–
Thôi, xin bỏ qua chuyện cờ quạt vì chắc là do mấy họa sĩ tài ba Hà Nội chỉ vì
sơ ý mà vẽ sai chút xíu mà thôi, cờ đâu có quan trọng bằng việc xin nhờ Vua
Trump đánh giúp Trung Cộng ở Biển Đông. Toàn những chuyện nhức đầu. Thôi, xin bỏ
chuyện nhức đầu để sang các chuyện khác vui hơn. Thưa anh John, lâu nay tôi cứ
thắc mắc muốn biết anh giỏi tiếng Việt như vậy là nhờ sách báo, nhờ Chị Ba, hay
nhờ cái gì khác?
Anh
John suy nghĩ một chút rồi trả lời:
–
Cháu nhờ nhiều thứ lắm, vừa do vợ dạy, vừa do sách, vừa do các băng nhạc VN.
Trong phòng của cháu có một núi băng nhạc, từ băng nhựa ngày xưa đến băng
plastic ngày nay, như băng Thúy Nga, băng Asia. Nghe mấy ông MC, xem các ca sĩ
múa hát, mê luôn, tiếng Việt nhập vô mình lúc nào không hay.
Ông
ODP gật đầu rồi xin góp thêm ý:
–
Anh John nói rất có lý và rất đúng. Tôi nghĩ rằng ở hải ngoại này cái công của
mấy băng nhạc nổi tiếng như Thúy Nga và Asia rất lớn. Xưa kia nào có mấy ai điều
khiển chương trình hay hơn Nguyễn Ngọc Ngạn, Kỳ Duyên, Nam Lộc, Trịnh Hội đâu.
Họ là những người vừa có học, vừa có tài, vừa có duyên, họ là mẫu mực cho ăn
nói. Rồi các ca sĩ, ngoài lời ca, còn là kiểu mẫu về y phục và trang điểm. Cô
ca sĩ nào xuất hiện cũng ăn mặc đẹp hết cỡ, nhất là đề cao áo dài VN. Rồi các
bài ca, bài nào cũng hay. Nào có bài nào lời lẽ rẻ tiền ngôn ngữ tầm thương
đâu. Lại còn rất nhiều vở kịch đầy tiếng cười và có tính chất giáo dục… Những sự
kiện này ảnh hưởng rất nhiều đến bao nhiêu khán thính giả, nay một ít, mai một
ít, chúng thấm sâu vào nếp sống hằng ngày. Giả như ở hải ngoại này không có các
băng nhạc VN trên đây thì người VN còn giữ được nếp sống văn hóa VN mạnh và cao
như bây giờ không? Thế hệ 1-rưỡi và thế hệ 2 còn
biết gì đến gia tài văn hóa VN nữa không? Tôi tin là không, vì thế hệ 1 của
chúng ta nhiều lúc đã không làm gương sáng mà thường làm gương xấu, hay chia rẽ
và chụp mũ nhau: chỉ tôi mới đúng, anh không giống tôi thì anh là VC! Những điều
tôi ca ngợi các băng nhạc trên đây có thể làm nhiều người không đồng ý vì những
lý do cá nhân. Tôi xin quý vị bình tâm xét lại, xin xét đến đại cuộc. Riêng
tôi, tôi giống anh John, luôn trân quý các băng nhạc, nhất là băng Thuý Nga và
Asia. Xin cám ơn đại gia đình Thúy Nga, và Asia với nhạc sĩ tài ba Trúc Hồ.
Băng Thúy Nga 114, “Tôi Là Người Việt Nam” thật là hay và quý
vì có bao nhiêu tài liệu sống về người VN.
Làng
tôi nghe bài thuyết trình xong, ai cũng gật gù đồng ý với ông ODP. Ừ đúng quá.
Thế hệ chúng ta hay chia rẽ, phe ta thường đánh phe mình! Mấy cô Huế và Chị Ba
Biên Hòa vừa cười vừa lắc đầu: chúng tôi có chia rẽ bao giờ đâu! Chúng tôi thường
họp nhau xem Thúy Nga và nghe ông Ngạn kể chuyện tiếu lâm mà. Rồi cô Tôn Nữ
quay vào anh John hỏi: Anh John ơi, trong tiếng VN, tiếng nào làm anh buồn cười
nhất?
Anh
John thấy làng như chìm đắm vào đề tài công nghiệp văn hoá của mấy băng nhạc,
anh muốn chuyển đề tài, nên giả bộ suy nghĩ một chút rồi trả lời:
– Có
nhiều tiếng lắm. Chẳng hạn tiếng “ẤY”. Cái tiếng ẤY này hay vô cùng, không cần
cắt nghĩa, cứ theo văn cảnh là hiểu ngay. Ví dụ nha:
.
Lão này dê lắm, hắn ấy cả vợ bạn
. Thằng
Tý và con Ty hay đi chơi với nhau lắm, chắc chúng đã ấy nhau rồi
. Thằng
bé bị táo bón, ba ngày mới ấy được một lần.
. Nó
được bác sĩ cho thuốc chữa táo bón, ngày hôm sau bác sĩ hỏi: Nó đã ấy được
chưa?
.
Chuyện này cấm cười, ai mà ấy là bị phạt liền.
Cả
làng nghe xong liền phá ra cười ầm ĩ, mấy cô thì đấm nhau thùm thụp. Cô Tôn Nữ
lại xin hỏi nữa: Chữ ẤY trong tiếng VN chỉ gồm hai chữ A và Y mà có bao nhiêu
nghĩa, thế trong tiếng Anh có tiếng nào hay như vậy không?
Anh
John đáp ngay như có sẵn tài liệu trong bụng:
– Có
một tiếng, cũng chỉ gồm hai chữ, mà có không biết bao nhiêu nghĩa. Đó là chữ
UP.
Tiếng
UP được coi là một trạng từ, một giới từ, một tĩnh từ, một danh từ, và một động
từ, các bạn cứ mở tự điển ra mà xem. Ví dụ nha: time is up, to speak up, to
wake up, to brighten up a room, to line up for tickets, you are up to it, don’t
give up, it’s up to you, shut up!…
Anh
John nói đến đây thì Chị Ba Biên Hòa ra dấu ngăn anh lại rồi nháy mắt chỉ vào Cụ
B.95. Cụ ơi, mai mốt lúc nào rảnh cháu sẽ nói về mấy chữ tiếng Anh này cho cụ
hiểu nha. Bây giờ thì cháu xin được mời Cụ Chánh tiên chỉ làng nói mấy lời cho
bữa ăn vui vẻ này.
Cụ
Chánh nhìn mọi người rồi nói:
– Tuổi
đời của lão đã cao, cuối đời mà được sống những ngày hạnh phúc như thế này thì
là do các hồng ân của Chúa, lão thấy mình phải luôn luôn tạ ơn. Lão nhớ mãi câu
chuyện của Cha Paolo kể: Rằng có một ông già đạo đức kia hễ mở miệng là tạ ơn
Chúa dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Trời mưa bão ông cũng tạ ơn, trời nóng nực
khô héo ông cũng tạ ơn. Một hôm có bọn cướp ập vào nhà trói ông lại rồi lục
soát, ông có bao nhiêu tiền bạc thì chúng lấy hết. Hàng xóm biết tin chạy tới
thì bọn cướp đã biến mất, họ cởi trói cho ông và hỏi ông còn tạ ơn Chúa nữa hay
không, ông mỉm cười trả lời ngay: Còn chứ, còn cám ơn Chúa nhiều nữa chứ. Tôi
cám ơn Chúa vì đây mới là lần đầu tiên tôi bị cướp, chúng lấy tiền bạc chứ
không lấy mạng sống của tôi, tôi cám ơn Chúa vì tôi chỉ là nạn nhân chứ không
phải là phạm nhân, tôi cám ơn Chúa vì tôi còn các ông bà đã chạy đến…
Cụ
Chánh thấy mọi người lắng nghe chăm chú nên nói tiếp:
– Vừa
rồi lão nghe Anh John và bác ODP nói chuyện cám ơn các băng nhạc về văn hóa. Thật
hay và thật đúng. Ngoài ra, lão mới đọc bài báo nhắc tới lời của lãnh tụ Võ Đại
Tôn khi ông nói chuyện yêu nước với đồng bào ở Louisiana năm 1998. Ông quả là
có đại tâm khi nghĩ và nói tới đại cuộc như thế này:
…
Đoàn kết phải xuất phát từ cái tâm của chúng ta, cái tâm của những người muốn cứu
nước. Việc cứu nước không phải chỉ nguyên là việc diệt tan cộng sản rồi thôi. Cứu
nước là làm thế nào cứu lại cái sinh phong của đất nước VN, cứu lại cái đạo lý
của người VN, cứu lại cái văn hiến VN mà chế độ cộng sản đã chà đạp, đã hủy diệt
quá nửa thế kỷ qua. Cho nên việc cứu người cứu nước là một việc làm nhân đức,
làm huy hoàng lại cái uy đức của cha ông chúng ta…
Cụ
Chánh đã giảng cho cả làng một bài giảng thâm thúy về việc yêu Chúa thì phải
yêu người và yêu quê hương. Chúng tôi thật có phước lắm thay, phải không cơ?
Trà Lũ
Lời
NXB: Hiện nay kho sách của Trà Lũ chỉ còn 3 cuốn: 300 Cười + 400 Cười + Đất Quê
Hương 2, gồm 26 chuyện phiếm đầy tiếng cười. Đây là món quà quý cho mình và làm
quà cho thân nhân. Giá 65 Mỹ kim gồm tiền sách và bưu phí. Xin liên lạc:
petertralu@gmail.com
No comments:
Post a Comment