TRƯỜNG ĐỜI

 __________________

CHÂN DIỆN MỤC

Có những người không bằng cấp! Nhưng đọc sách nhiều, suy nghĩ nhiều và va chạm với đời nhiều! Nên vốn liếng của họ là trường đời chứ không phải là giầu có, địa vị và kho sách! Tôi muốn nói đến những người như Trần Dạ Từ, Thanh Nam, Việt Dương Nhân.

Trần Dạ Từ được người ta ái mộ vì thơ văn của ông thực lắm! đời thường lắm! Tình người lắm!

Tình yêu của ông không thánh thiện nhưng là tiếng đập của con tim đời thường.

Thuở làm thơ:

Thuở làm thơ yêu em

Chiều sương đầy bốn phía

và người đi qua:

Người đi qua đời tôi

Trong những chiều đông sầu

Giấc mộng của ông cũng bình thường: 

Hoa bỗng nở và trái sầu bỗng chín

và tăng vật của ông cho em cũng bình thường (trong cuộc chiến tàn nhẫn, đểu cáng, khi suy tàn nó càng trớ trêu, quái đản):

Tặng cho em cuộc chiến suy tàn

Trên quê hương của bao nhiêu bà mẹ

Nơi đồng bào ta ăn bom đạn thay cơm

Nơi lá chuối khô được nối thành khăn tang

Vẫn không đủ để chít đầu con trẻ

..................

Thanh Nam lăn lộn với nghề làm báo:

Đêm khuya rời không ngủ

Khều rụng bao nhiêu sao

Cái nghề bạc bẽo:

Canh bạc trần gian dù thất bại

Nẻo về đất lạnh giống nhau thôi

Cái nghề có tự do hay không tự do đây:

Muốn rơi nước mắt khi tàn mộng

Nghĩ đắt vô cùng giá tự do

Cái ngôn ngữ của nghề này thì:

Giã từ ngôn ngữ đã lâu

Hôm nay thèm nói một câu chửi thề

Dù là cái nghề ôm rơm rậm bụng hay gửi gấm tâm sự bay xa...

Nửa khuya nghe động tiếng mưa buồn

Mái lạnh ngoài hiên giọt giọt tuôn

Chăn gối bỗng thơm mùi dĩ vãng

Dịu dàng mộng cũ ghé môi hôn

Ôi! Thanh Nam! một con người xả thân, lăn lóc, buồn vui với nghề! Có lẽ buồn nhiều hơn vui nhỉ? xin đọc bài: Hành Bốn Mươi để thấy ông buồn như thế nào!!!

Việt Dương Nhân: Một con người bình thường, không lừng lẫy! Ở trong nước cũng bình thường. Ra nước ngoài cũng bình thường! Nhưng người ta đọc văn thơ bà lại thích lắm! Những hoạt động của bà tại các Tao Đàn, tại Việt Nam Thư Quán không lừng lẫy vì bà thấy những nơi này cũng không ghê gớm lắm!

Xã Hội Âu Mỹ đối với bà là xã hội: Vật lộn, ăn chơi, ham tiêu xài! Ham sex! Nhưng (có lẽ bà không chê) bà chỉ thấy đời nó phải như thế, như thế... (Gió Xoay Chiều).

Suốt đời “Bốn Phương Chìm Nổi” bà không thấy cái lý tưởng vĩ đại và cái cuộc sống nhiệm màu! Rốt cuộc lại, đời chỉ là buồn, mộng sao? Vậy thì

Đêm nay tôi bỗng thấy vui

Thấy sung sướng được là người khổ đau

Chỉ là những buồn vui khi va chạm với đời thường.

Nhưng:

Tưởng hết rồi những tủi nhục đắng cay

..........

đời thường chỉ là thế thôi.

Thân xác ta nào có bám trụ ở đâu:

Thân xác ta chẳng nơi nào

CDM